Voorpagina

Als de kat van huis is dansen de muizen op tafel, ken je die? De Tweede Kamer wel, die ziet hele terrassen vol tafels met daarop horden dansende en hossende muizen. Dus: actie! Nu! Wat is er aan de hand? Het aantal boekencontroles in het Midden- en Kleinbedrijf is de laatste jaren dramatisch (dixit gechoqueerde kamerleden) gedaald. Hier het zelfde verhaal, maar dan met cijfertjes in tabelletjes.
Het aantal ‘correcties’ (en boetes dus ook) daalde. In 2016 kwam de Belastingdienst nog bij 27.013 bedrijven op de koffie, in 2021 waren dat er nog ‘maar’ 6.597 en dat zijn er dus 20.416 (76%) minder. Kijken we naar 2019 versus 2021 dan waren die cijfers 16.932 (2019) en 6.597 (2021), 10.335 minder dus (61%).
Het aantal opgelegde boetes daalde van 8.508 (2019) naar 5.297 (2021), met 3.211 dus (38%).
Hé! Het aantal boekenonderzoeken 2019-2021 daalde dus veel minder (-61%) dan het aantal opgelegde boetes (-38%), dus als er gecontroleerd werd, was het wel veel vaker ook raak. Een bedrijf zou dat zien als hogere ‘efficiency’, maar de Belastingdienst (en de Tweede Kamer) zijn natuurlijk geen bedrijf.
Misschien komt dat allemaal wel omdat de Belastingdienst ‘liever’ wil gaan zijn (of gevonden wil worden)? Maar Gekke Henkie wil de Belastingdienst nou ook weer niet worden, ze gaan met grotere en fijnmazigere netten op mensen jagen die het met de regels niet zo nauw nemen. Stop je Rolexje, je Porsche (of Maserati) of je zwembad in de achtertuin maar even weg, je valt op!

‘Zonder contanten onnodig te reflecteren’, de oudjes onder ons kennen die zin vast nog wel. Uit krantenadvertenties, vaak in de afdeling ‘Te Koop Divers’. Maar zo ’n zin is dus tegenwoordig antiek, ouderwets en bovendien: (politiek) ongewenst. Want contant geld… brrrrrrr, dat is vast zwart geld of nog erger: crimineel geld. Ik las hier dat banken steeds vaker ondernemers ‘ontmoedigen’ hun klanten contant te laten betalen en dat geld dan af te storten bij de bank.
Dat blijft allemaal toch wel heel bijzonder, want contant geld is en blijft natuurlijk gewoon een wettelijk betaalmiddel (althans: dat was zo toen ik dat de laatste keer in de wet opzocht). Maar het mag dan wettelijk zijn, je hoeft het blijkbaar niet (meer) te accepteren als betaling voor een aankoop lees ik bij onze overheid. Tja, dan wordt het ingewikkeld en als de angst bij de banken er dan goed in zit……
Er zijn natuurlijk ook de nodige ‘bijzondere gevallen’, zoals deze. Maar om daar nou iedereen mee lastig te vallen… de goeden moeten voor de zoveelste keer weer onder de kwaden lijden.
Maar niet huilen, het nieuwe ‘contant’ is in opkomst: de cryptomunten! Oeps, die jacht is ook al geopend.

Hebben we de Coronacrisis min of meer doorstaan, komt er waarschijnlijk een nieuwe bak met ellende op ons af: een recessie. Althans dat zeggen veel economen en nu ook de voorzitter van de grote werkgevers, een langdurige recessie zelfs. Een sterk stijgende inflatie was er al, een rentestijging ook en toen kwam daar de Russische inval in Oekraïne bovenop en zowel Rusland als Oekraïne leveren nogal wat noodzakelijke (grond-)stoffen.
Een nieuwe oliecrisis dus, of gaat het allemaal wel meevallen?

Tja. Wat doe je eraan, of ermee?
Goed nadenken lijkt mij.
Wat kunnen de gevolgen zijn voor je klanten, voor je leveranciers en andere samenwerkingspartners? Wat gaat de overheid doen? Wat gaan je concurrenten doen? Sta je zelf commercieel en financieel sterk (genoeg)? Potentiële risico’s & bedreigingen? Kansen? Op welke zaken, ontwikkelingen en cijfers moet je vooral goed gaan letten?
Ik heb in mijn leven 3 behoorlijk ernstige economische crises meegemaakt, zakelijk overleefd en klanten daarmee geholpen. Want ja, dat kan dus. Maar huilend in een hoekje zitten afwachten tot de spoken weer verdwenen zijn is meestal niet de goede oplossing. En soms ook weer wel.
Goed nadenken dus, maar dat schreef ik al. Wijze les: keep your powder (geld) dry and your head up!

Langzamerhand komt er wat zicht op wat de regering wil gaan doen met de rechterlijke uitspraak over het belasten van vermogen in Box 3: zo dicht mogelijk komen bij het belasten van het feitelijk behaalde rendement. Tenminste dat valt (op en tussen de regels) van deze brief van de StasFin te lezen, maar de StasFin houdt dus ook nog andere opties open. Hoe dan ook: het gaat dus een enorme en ingrijpende operatie worden, maar dat wisten we al.
Op of rond 01 april a.s. komt de StasFin met een ‘richtingennotitie’ waar de Tweede Kamer zich dan op mag gaan storten. En met die Tweede Kamer zullen ook veel belastingplichtigen, advocaten, wetenschappers en natuurlijk fiscalisten zich weer met deze materie gaan bemoeien. We wachten af……

Terwijl politiek en bestuurlijk Nederland bezig is de financiële en fiscale ruïne, ontstaan door de uitspraak van de Hoge Raad van eind december, in allerijl (nou ja, allerijl… -> mei) te repareren wordt al wel gewerkt aan het vaststellen van de precieze schade. Want wat te doen? En hoe dat te doen?
De advocaat-generaal (AG, de belangrijkste adviseur van de Hoge Raad) heeft inmiddels zijn advies klaar.
Eerste punt uit dat advies: het achteraf berekenen van de correcte belastingheffing kan pas vanaf het fiscale jaar 2017 omdat de uitspraak van de Hoge Raad de wetswijziging vanaf 2017 betreft. Dus de jaren tot en met 2016 vallen buiten de boot.
Tweede punt: het is volgens de AG niet zo dat heffing van Box 3-belasting nu helemaal verdwijnt vanaf 2017. Er moet op individueel niveau gekeken gaan worden naar wat de belastingbetaler aan feitelijk rendement heeft gehad en daarover moet de nieuwe belasting berekend worden. Zo! Dat gaat dan nog een hele operatie worden dan, met een kleine 2 miljoen aanslagen met belastingheffing in Box 3, per jaar, maal 5 jaar = 10.000.000 aanslagen dus. Wow! En zo makkelijk is het berekenen van dat werkelijke rendement nou ook weer niet, juist daarom werd in 2001 die manier van berekenen afgeschaft en vervangen door wat we nu hebben. Daarmee ligt de bal straks dus ook wel bij de geachte belastingplichtige die moet aantonen wat het feitelijke rendement is geweest in die jaren en dat een eventueel verschil met de oorspronkelijke berekening groot genoeg is. Voor mensen met (veel) aandelen (telt bijvoorbeeld koerswinst of -verlies ook mee?) en/of verhuurde panden (telt bijvoorbeeld de rente op de daarvoor aangegane leningen ook mee?) kunnen er dus curieuze (en mogelijk zelfs duurdere) uitkomsten uit die rekensommetjes gaan komen.
Als de Hoge Raad dit advies volgt gaat er dus de komende tijd heel veel gerekend worden…..

NL begint langzaamaan steeds meer op de VS te lijken: burgers die via de rechter proberen het beleid van de regering onderuit te halen te veranderen. We (in ieder geval de regering en de Belastingdienst) zijn nog niet bekomen van de door de Hoge Raad eind 2021 uitgedeelde klap over de onrechtmatigheid van de Box 3-belasting, of er komt weer een nieuwe opdonder. De met veel ophef geïntroduceerde verplichting voor ondernemers om aangifte te doen via eHerkenning wordt door de rechter als onwettig (onwettig, toe maar!) gezien.
Deze uitspraak komt nog wel van een lagere rechter en nog niet van de Hoge Raad. Nog even (nou ja even, een paar jaar) afwachten dus of deze uitspraak ook zo in stand blijft, maar voorlopig kan de Belastingdienst fluiten naar haar centen. Gaat echt goed langzaamaan, de belastingbetalers hebben de weg naar de rechter ook gevonden. Een weg geplaveid door milieu- en klimaatorganisaties.
Ik zag een grappig commentaar van een hoge ambtenaar langskomen: ‘je mag ook niks meer tegenwoordig’.

Jaja, na jaren van ‘stabiliteit’ komen we ‘ineens’ weer in ruw economisch vaarwater. De inflatie loopt behoorlijk op (en deskundigen vertellen ons dat dat ook nog wel even zo doorgaat). Voor wie dat nog niet aan de pomp, in de supermarkt of aan de huizenprijzen heeft gemerkt: dit statistiekje geeft het officiële bewijs van onze nationale rekenaars.
Min of meer tegelijk loopt ook de rente op. Nog niet zozeer de korte rente (rente voor leningen, korter dan 1 jaar), maar wel de lange rente, ook wel kapitaalmarktrente genoemd, kijk hier maar.
Niet zeggen dat ik je niet gewaarschuwd heb, die verwachting schreef ik hier mei vorig jaar al op, zo moeilijk is dat voorspellen namelijk nou ook weer niet. Overheden die al jarenlang bakken met geld in de economie gooien en dat maar blijven doen (meer geld = meer vraag en meer vraag = hogere prijzen, basiscursus economie). Plus een disruptor (Corona + effect vergrijzing) waardoor er problemen in de aanbodkant ontstaan (ook basiscursus economie). De wet van vraag en aanbod dus gewoon, ingewikkelder dan dat is het allemaal niet. Als reactie op die inflatie gaan diezelfde overheden de rente verhogen (want dan sparen mensen meer en/of lenen minder = minder vraag). De overheid is dus (mede) als oorzaak van het probleem en gaat het vervolgens ook weer oplossen…. Misschien…., nou ja laat maar want dan krijg je dus zoiets als dit.
Tja, what can you do?
Als je een onderneming hebt moet je natuurlijk wel wat doen: heel goed kijken wat dit voor jou kan betekenen.
Wat dat is? Dat is helaas heel wat minder simpel. Twee tips.
Kijk naar wat je klanten en leveranciers hiervan kunnen gaan merken en wat dat voor jou betekent (kansen & bedreigingen dus, basiscursus marketing). En kijk naar je eigen situatie: je balans en je resultatenrekening (sterke en zwakke punten, basiscursus marketing).
Dit moet je in ieder geval NIET doen (don ’t panic dus). Draai een lekker muziekje…..

De spanning stijgt, en de chaos in den Haag ook: wat te doen met (of aan) de uitspraak van de Hoge Raad over de onrechtmatige belastingheffing in Box 3? De ideeën buitelen inmiddels over elkaar heen en ‘de politiek’ maakt natuurlijk van de gelegenheid gebruik om alle eigen stokpaarden weer van stal te halen. De StasFin legt deze gloeiend hete aardappel inmiddels even weg, tot aan de voorjaarsnota (mei, handig ook want dat is na de Gemeenteraadsverkiezingen). Op zich nog wel logisch, dat vooruit schuiven, het is me ook nogal een kwestie. De rechterlijke uitspraak gewoon volledig honoreren (= ongelijk toegeven, teveel geïncasseerde geld terugbetalen) en het tekort -van zo ’n 20 miljard- dan bezuinigen is natuurlijk geen optie. Toch?

In ieder geval komt er – aldus de StasFin – volledig rechtsherstel en de Tweede Kamer wenst spaarders ruimhartig te compenseren. Hé, waar kennen we die woorden van? Groningen? De aan de Coronamaatregelen bungelende ondernemers? Studenten met een grote studieschuld? Toeslagaffaire? All of the above…. Dus dat gaat niet gebeuren, dat ruimhartige. De coalitiepartijen zijn het ook nog niet met elkaar eens over de oplossing, maar stelden al wel vast dat ‘het draagkrachtbeginsel‘ (de sterkste schouders dus) leidend moet zijn. Dat wordt dus -voor degenen met vermogen in Box 3- een sigaar uit eigen doos.
Ondertussen gaat de Belastingdienst (volgens haar jaarplan 2022) ‘bouwen aan vertrouwen‘ en ‘burgers en bedrijven deskundig en persoonlijk ondersteunen als dat nodig is’. En ook ondertussen is ‘het niveau van toezicht achteraf door de Belastingdienst bij alle doelgroepen gedaald’.
In arren moede doe ik hier dan maar weer een passend liedje uit de oude doos bij (ook als eerbetoon aan Meatloaf).

Je kunt aan de reacties van bestuurders en politici merken dat er toch wel behoorlijke paniek is: hoe gaan we dit Box 3-probleem in ’s hemelsnaam oplossen? En vooral ook: hoe lossen we het op zonder dat er ruim 1,5 miljoen Nederlandse belastingbetalers in de stress schieten, boos worden en massaal aan het brieven (bezwaarschriften) schrijven slaan? Als ik het allemaal zo volg (en natuurlijk volg ik dat) komt de op 04 februari a.s. geplande duidelijkheid er niet.
Later, later. Als de lente komt…
Maar…. er wordt ondertussen hard en veel nagedacht over de oplossing op de burelen van het ministerie en inmiddels beginnen ook de politici zich te roeren: wie moet deze rekening (van zo ’n 5 miljard dus, per paar) gaan betalen? (Ja, dat krijg je ervan natuurlijk, als je rechters de politieke besluitvorming laat beïnvloeden. Daar moet iedereen nog aan wennen). En dan hebben we natuurlijk ook nog de ICT-problemen bij de Belastingdienst, zelfs het verlagen van de Btw op groente en fruit is te complex nu (als een pizza quatro staggione……).
In ieder geval is al duidelijk dat de Belastingdienst voorlopig alle aangiften 2021 laat liggen (en eerdere, als die nog niet zijn afgedaan) als daar een Box 3-component in zit. In afwachting van DE oplossing. En wat wordt dan die oplossing? Ik heb nog geen idee en het is ook verdacht stil, nog geen lek te bekennen…., my guess is as good as yours. Maar als ik eens graaf in mijn jarenlange ervaring? Dan schiet mij dit liedje te binnen…. deze gouwe ouwe mag ook.

Ik schreef er hier al eerder over: de Hoge Raad heeft eind december vorig jaar een behoorlijk stuk uit de poten van de belastingheffing op vermogen (in de volksmond: Box 3) gezaagd. Vorige week maakte de Belastingdienst bekend dat ze op 04 februari met een standpunt, c.q. oplossing gaan komen voor dit probleem (probleem voor hen dan). Wat die oplossing gaat worden? Geen idee. Anders dan rond de Coronabesluiten zijn er nog nergens gelekte gegevens zichtbaar, zelfs geen splintertje tot nu toe.
We wachten dus maar in spanning af hoe de overheid zich hier uit gaat redden…. Als die oplossing niet bevalt verwacht men 1,7 miljoen bezwaarschriften. Per jaar.
Ik heb een half uurtje zitten zoeken naar wat die Box IIIbelasting onze overheid jaarlijks eigenlijk oplevert. Dat is niet zo makkelijk te vinden en daar zijn een paar redenen voor, de belangrijkste is dat de uiteindelijke belastingheffing plaatsvindt over het totale fiscale inkomen in de Boxen I, II en III, na aftrek van de heffingskortingen en dus is het exact toerekenen aan alleen Box III eigenlijk niet goed mogelijk. Jaja, zo ingewikkeld hebben we ze het inmiddels al gemaakt: ‘niet goed mogelijk….’ Maar ik vond wel iets waar we iets mee kunnen: over 2017 was de belastingopbrengst ongeveer 4,7 miljard. Ach, 4,7 miljard. Peanuts. En 4,7 miljard opbrengst versus 1,7 miljoen mogelijke bezwaarschriften? Dan betaalt de gemiddelde belastingbetaler dus blijkbaar een kleine € 3.000 per jaar aan Box III-heffing, daar kun je wel een postzegeltje voor een bezwaarschrift tegenaan gooien. De sjablonen voor een bezwaarschrift staan al op de computers te wachten.
And so the panic already begins. And continues.
En de geachte belastingbetalers? Die zijn voorlopig…….. dit (met blauwe make-up, dat kon toen).
Inmiddels wel duidelijk: de berekeningssystematiek (pdf) voor de heffing van de BoxIII-belasting voor 2022, echt luisteren deden ze in Den Haag nog niet dus…. Voor wat dit dus nu nog waard is.