Voor ingewijden (zoals belastingconsulenten) is het natuurlijk niet echt nieuws, maar voor buitenstaanders is het toch een mooi overzicht: hoe controleert de Belastingdienst een aangifte Inkomstenbelasting? In het kader van de ‘open overheid’ heeft de Belastingdienst documenten gepubliceerd die ze bij het controleren van een aangifte gebruiken.
De eerste twee interne handleidingen die zijn gepubliceerd betreffen de eigen woning (en de rente-aftrek) en de ‘overige inkomsten’. Wil je weten hoe onze vrienden van de Belastingdienst denken en werken? Neem die handleidingen dan eens door; best interessant. Hoewel – ik schreef het al op – voor ingewijden staat er nauwelijks nieuws in die handleidingen, zo werken en denken wij ook. Verschil is natuurlijk wel dat de Belastingdienst op sommige punten nou eenmaal wat meer informatie uit andere bronnen heeft, wat overigens niet altijd tot betere resultaten leidt omdat externe informatie soms onjuist of op zijn minst verwarrend is.
Vorige week werd overigens ook bekend dat de Belastingdienst verder rondkijkt dan alleen de officiële documentatiestromen, ook informatie op internet, sociale media en printmedia wordt verzameld. Dat is niet nieuw en ook niet vreemd; in mijn begintijd in dit vak (jaren ’80) zagen we in klantendossiers soms ook krantenknipsels zitten. Op je Facebook dus luidkeels schreeuwen hoe je de kluit hebt bedonderd? Niet slim.
Nieuws
Nieuw: begrippenlijst duurzaamheid
In het behoorlijk wild groeiende woud van ‘de duurzaamheid’ is het niet altijd even makkelijk te snappen wat nou precies met wat wordt bedoeld, het woud heeft een heel eigen taalgebruik gecreëerd. Ingewijden hebben het lexicon natuurlijk allang uit het hoofd geleerd, maar voor buitenstaanders valt dat nieuwe woordgebruik vaak lastig te begrijpen.
Maar er is hulp: er is een begrippenlijst ‘duurzaamheid’ gemaakt.
Gratis te downloaden. ’t Zijn wel 55 bladzijden, inclusief de tegenwoordig onmisbare Engelstalige varianten. De begrippen zijn in die lijst ook gekoppeld aan de verschillende van toepassing zijnde regels.
Belastingdienst schrijft nieuwe regels op voor ‘afrekensystemen’
Winkels, horeca, eigenlijk alles en iedereen die ter plekke met de klant afrekent kent het: het ‘afrekensysteem’, vroeger (toen het financiële leven nog simpeler was) ook wel kassa genoemd. Sinds de automatiseringsgolf (c.q. -golven) is het financiële leven behoorlijk ingewikkelder geworden met PIN-passen, Creditcards, digitale betalingsvormen zoals Applepay, SumUp e.d. En natuurlijk ook nog gewoon ouderwets contant geld.
De mogelijkheden tot fouten, verdwijnend geld en fraude zijn onderhand bijna eindeloos geworden en de Belastingdienst probeert daar natuurlijk op alle mogelijke manieren een vinger achter te krijgen. Tot kort geleden gold er een brochure waar de regels voor afrekensystemen in beschreven stonden, maar die brochure was inmiddels zo achterhaald dat het hoog tijd was voor een nieuwe aanpak en die is er nu.
Eigenlijk komt het er in het kort op neer dat leveranciers van ‘afrekensystemen’ hun systeem vooraf kunnen (of beter: moeten) laten toetsen en als het systeem de toets doorstaat is het wat betreft de Belastingdienst een aanvaardbaar en bruikbaar systeem. Geen toets? Dan loopt de ondernemer het risico op ernstige problemen, of op zijn minst veel gedoe.
Check dus of jouw systeem het zo gewenste keurmerk heeft!
Is je digitale nalatenschap geregeld?
We zijn tegenwoordig met z ’n allen vaak nogal online aanwezig. Dat is bij leven al een ingewikkelde en tijdrovende affaire, maar als je het tijdelijke met het eeuwige hebt verwisseld is het voor je nabestaanden een meestal onmogelijke klus om je digitale erfenis goed af te wikkelen.
KPN heeft vorige week een mooi overzicht gemaakt wat je daar bij leven alvast aan kunt doen. Ik zou zeggen: neem het ter harte!
2024: 2 miljard extra voor armoedebestrijding
De ‘oude’ regering Rutte IV is nog niet weg en past op de winkel totdat er een nieuwe regering is, ergens begin 2024 nemen we aan. Voor 2024 moet er natuurlijk wel een (al is het maar voorlopig) plan (begroting) komen en dus worden er al wel wat ideeën uitgewerkt. Eén daarvan speelt in op de ineens erg populair geworden politieke term: ‘bestaanszekerheid’. Er wordt € 2 miljard extra vrijgemaakt voor degenen onder ons die het om een of meerdere redenen financieel niet redden. Ik begrijp dat er zo ’n 1 miljoen mensen in die groep vallen en dat betekent dus (even rekenen…..) dat die mensen gemiddeld en per persoon in 2024 met zo ’n € 2.000 geholpen gaan worden.
Dus een huishouden van 4 krijgt gemiddeld € 8.000? Netto? Zo!
Nee, helemaal kloppen doet dit sommetje niet omdat (voor zover ik het tot nu toe begrijp dan) er ook geld gaat naar de groep mensen die qua inkomen net boven die groep van 1 miljoen zitten. Hoeveel dat er zijn heb ik nog nergens kunnen vinden en wie hoeveel krijgt ook niet. Bezuinigingen gaat de regering (nog?) niet, dus dat geld moet ergens anders gevonden worden en waar ze dat gaan zoeken is ook al duidelijk: grote ondernemingen met winst, veelverdieners en verslaafden (extra accijns op tabak en alcohol) – dus de bekende ‘easy targets’.
Dan gaan we in 2024 maar eens kijken wat de nieuwe regering hiervan gaat maken. Ik ben benieuwd.
Ondertussen wel weer even rekenen. Voor 2023 verwacht de regering € 395 miljard uit te gaan geven, waarvan ongeveer € 102 miljard voor sociale zekerheid (kleine 26%) en dus is die € 2 miljard daar weer 2% van.
AI en de (fiscale) cijferaars
Sinds ChatGPT publiek is gegaan zien we (bijna) iedere dag wel goed en slecht nieuws over de nieuwste ontwikkelingen in de kunstmatige intelligentie. Ook in mijn vak wordt er druk over nagedacht en gediscussieerd: kunnen/moeten we er iets mee, en zo ja: wat dan? Feitelijk worden AI-technieken overigens al langer in mijn vakgebied gebruikt (je zou het dashboard van mijn aangifteprogramma eens moeten zien…).
Nieuw is wel dat er nu programma’s beschikbaar gaan komen voor een veel bredere doelgroep. De eerste is de ‘GekkoBot‘ die claimt een belastingadviseur te zijn, of te worden. En boekhouder ook. En bedrijfsadviseur en -econoom. Is of wordt dat wat? Wie weet. Vooralsnog wil het allemaal nog niet goed (genoeg) werken; ik heb het in ChatGPT eens een paar keer geprobeerd: casus omschrijven en om advies vragen. Resultaat: mooi opgeschreven adviezen, maar wel fout of incompleet. Voorlopig dus blijkbaar nog even niet, dat AI belastingadvies.
Wat me dan weer brengt op de geheel andere kant van dit fenomeen. Leuk toch?
Nieuwe pensioenwet: meer ruimte voor afstorten premies
Sinds 01 juli 2022 geldt de nieuwe pensioenwet (WTP). Voor ondernemers is sinds 01 januari 2023 de mogelijkheid om via de FOR geld te reserveren voor een oudedagsvoorziening afgeschaft; aftrekbaar zijn dus vanaf dat moment alleen werkelijk afgestorte premies tot een (inkomensafhankelijk) maximum.
De WTP geeft echter wel (veel!) ruimere fiscale aftrekmogelijkheden voor premies voor oudedagsvoorzieningen, het enige nadeel is dat die premies dan wel IN (!) het fiscale jaar afgestort moeten worden en juist daarvoor was die FOR handig, daarmee konden we achteraf precies het optimale aftrekbedrag bepalen. Maar goed, het is niet anders. Na de zomervakantie ga ik me eens goed verdiepen in deze materie, want het is nogal complex. Gelukkig hebben we nog even de tijd: tot eind 2023.
Scheidslijn ondernemer versus werknemer zal altijd lastig blijven
Al decennia probeert de overheid de scheidslijn tussen ‘echte’ ondernemers en ‘schijnzelfstandigen’ scherp(er) te krijgen. Naar de mening van de overheid behoren die ‘schijnzelfstandigen’ te worden gepromoveerd tot ‘werknemer’ en daarmee (bijna) volledig gereguleerd met CAO’ s, salarisschalen, pensioen, ziektewet, ontslagbescherming en heel veel andere zaken).
De minister van Sociale Zaken schreef er afgelopen week maar weer eens een heel verhaal over aan de 2e Kamer. Conclusie: ingewikkeld. Andere conclusie: een grijs gebied zal er altijd blijven. Nog een andere conclusie: waar gehakt wordt, vallen spaanders. Gezocht wordt (al decennia lang dus) naar ‘een holistische benadering’. Nah ja: de boer (zijnde de ondernemer), hij ploegde voort…..
Toeslagen krijgen een andere smoel
Ooit, in den beginne, werd de uitvoering van de toen nieuw bedachte ‘Toeslagen’ ondergebracht bij de Belastingdienst omdat die – toen nog wel – bekend stond als degelijk, betrouwbaar, effectief en efficiënt. Op zich was dat toen toch ook al een wat rare keus: de cultuur van de Belastingdienst is toch vooral het innen van geld en niet het uitbetalen van geld. Was het UWV geen betere uitvoerder, vonden velen toen. En wat die velen toen al dachten kwam uit: het ging niet goed. Wat overigens zeker niet alleen aan de Belastingdienst te wijten was, het constant veranderen van de regels door de politiek maakte er ook een zooitje van.
Sinds 01 januari 2021 is de dienst ‘Toeslagen’ geen onderdeel meer van de Belastingdienst, maar een zelfstandig onderdeel (dienst) van het Ministerie van Financiën. Om dat duidelijk te maken worden er langzaamaan veranderingen doorgevoerd in allerlei zaken, zoals ook de huisstijl van ‘de Toeslagen’. Wie alvast een kijkje wil nemen, dat kan hier. Niet schrikken dus, alles gaat volgens (een) plan.
Wat mij dan weer opvalt is dat deze (inmiddels gestruikelde) regering werkt(e) aan plannen om alle Toeslagen af te schaffen. Dus….. waarom deze hele operatie?
Box 3: we zijn er nog (lang) niet
Afgelopen week viel er weer een interessante en vooral belangwekkende rechterlijke uitspraak over de Box 3-belasting op onze deurmat. Heel kort samengevat: het door de regering bedachte ‘wettelijk rechtsherstel’ is (nog steeds) onvoldoende. Op zich komt die uitspraak zelf niet echt als een verrassing (er liggen al meer uitspraken met ongeveer dezelfde strekking), bijzonder is wel dat de rechter hier zelf is gaan rekenen en een doorwrochte nieuwe aanslag heeft opgelegd.
Of althans: de Belastingdienst heeft opgedragen deze nieuwe aanslag zo op te leggen. Waar de Belastingdienst dan om diverse redenen weer niet blij mee is, vooral omdat dit soort aanslagen natuurlijk niet door ‘het systeem’ kunnen worden opgelegd; dat moet echt met een mens en een ouderwetse tekstverwerker, misschien zelfs wel met een typemachine (ja, die hebben ze daar nog!).
Overigens zien we dus ook in deze uitspraak weer het inmiddels bekende rechterlijke recept: belasten op basis van het werkelijke rendement en niets anders.