Dat mijn vakgebied (soms) een bijzonder vakgebied is weten we (in mijn vakgebied dan) allemaal. Afgelopen week kwam er weer een curieus verhaal bovendrijven waarvan ik me afvroeg: hoe heeft het zo kunnen gebeuren? De kop boven het artikel zegt al genoeg: ‘frauderend belastingadviseur in beeld bij dood geheim agent‘, hoe intrigerend wil je het hebben? En dan was er afgelopen week ook nog een ander verhaal over een accountant die voor overheden en grote ondernemingen werkte, maar ondertussen de beroepsregels met enige kilo ’s zout nam. Een verhaal inclusief liefdesaffaires ook. Kan zo in een boek, film of Netflix serie. En hier? Op de Daalseweg? Hier gebeurt nooit wat.
We zijn nog niet aan het einde, nogge lange niet. Helaas. Ondertussen sukkelen we allemaal maar verder, wat moeten we immers anders? Het uitstel van belasting betalen is (weer) verlengd tot en met 31 maart 2022 (wat dus ook betekent dat we nog tot in 2027 -uitstel is maximaal 5 jaar- blijven hannesen). Er komt ook steeds meer fraude met de steunmaatregelen bovendrijven (goh). Tegelijk worden de kleine(re) ondernemers wel zeer strikt aan de regels gehouden, ook door de rechter: zonder voldoende werkuren (Zelfstandigenaftrek) geen TOZO.
De spanning stijgt, en de chaos in den Haag ook: wat te doen met (of aan) de uitspraak van de Hoge Raad over de onrechtmatige belastingheffing in Box 3? De ideeën buitelen inmiddels over elkaar heen en ‘de politiek’ maakt natuurlijk van de gelegenheid gebruik om alle eigen stokpaarden weer van stal te halen. De StasFin legt deze gloeiend hete aardappel inmiddels even weg, tot aan de voorjaarsnota (mei, handig ook want dat is na de Gemeenteraadsverkiezingen). Op zich nog wel logisch, dat vooruit schuiven, het is me ook nogal een kwestie. De rechterlijke uitspraak gewoon volledig honoreren (= ongelijk toegeven, teveel geïncasseerde geld terugbetalen) en het tekort -van zo ’n 20 miljard- dan bezuinigen is natuurlijk geen optie.Toch?
In ieder geval komt er – aldus de StasFin – volledig rechtsherstel en de Tweede Kamer wenst spaarders ruimhartig te compenseren. Hé, waar kennen we die woorden van? Groningen? De aan de Coronamaatregelen bungelende ondernemers? Studenten met een grote studieschuld? Toeslagaffaire? All of the above…. Dus dat gaat niet gebeuren, dat ruimhartige. De coalitiepartijen zijn het ook nog niet met elkaar eens over de oplossing, maar stelden al wel vast dat ‘het draagkrachtbeginsel‘ (de sterkste schouders dus) leidend moet zijn. Dat wordt dus -voor degenen met vermogen in Box 3- een sigaar uit eigen doos. Ondertussen gaat de Belastingdienst (volgens haar jaarplan 2022) ‘bouwen aan vertrouwen‘ en ‘burgers en bedrijven deskundig en persoonlijk ondersteunen als dat nodig is’. En ook ondertussen is ‘het niveau van toezicht achteraf door de Belastingdienst bij alle doelgroepen gedaald’. In arren moede doe ik hier dan maar weer een passend liedje uit de oude doos bij (ook als eerbetoon aan Meatloaf).
De laatste weken is de belastingheffing in Box 3 behoorlijk in het nieuws. Over de belastingheffing in Box 1 (werk, uitkering & woning) wordt ook druk nagedacht in de nieuwe regeringscoalitie, maar over Box 2 is het al jaren erg stil. Tot nu. Dat het erg stil was komt natuurlijk deels ook omdat bijna niemand snapt wat dat precies is en wat daar gebeurt en het is ook nogal ingewikkeld om dat in het kort uit te leggen. Probeer ik het toch: daarin zitten de vermogens van ondernemers (en sommige spaarders met veel geld trouwens) die 5% of meer van de aandelen in een bedrijf hebben (het zogenaamde ‘aanmerkelijk belang’) en in Box 2 wordt, anders dan in Box 3, niet het (theoretische, fictieve) vermogen belast, maar het feitelijke rendement (zoals dividend, verkoopwinst aandelen). Als ik het goed zie (want makkelijk vinden is het niet) brengt de Box 2 heffing een kleine 3 miljard aan belastinginkomsten per jaar op. En dan zie je gelijk ook het fiscale verschil tussen ondernemers die een v.o.f. of eenmanszaak hebben: die betalen Box 1-belasting over de winst, ongeacht of ze die winst ook opgenomen hebben. Box 2-ondernemers (of althans hun B.V.’s) betalen over die winst wel Vennootschapsbelasting, maar – zolang ze de winst nog niet uitkeren – geen dividendbelasting. De hernieuwde aandacht voor Box 2 betekende dat het CBS gevraagd is wat cijferwerk te doen: om hoeveel mensen gaat dat daar in Box 2 en om hoeveel geld? Volgens voorlopige conclusies van het CBS gaat het om bijna 350.000 mensen die samen zo ’n 28 miljard euro in hun BV(‘s) laten zitten. En dus niet uitkeren (want dan moeten ze dus meer belasting betalen). Als ik het goed uitreken gaat dat dus gemiddeld (!) om zo ’n 8 miljoen per mens. Overigens: dat ‘oppotten’ van winst(delen) is natuurlijk niet altijd alleen maar voor het fiscale voordeel. Het bedrijf kan die opgepotte winst vaak goed gebruiken voor investeringen of tegenvallers. Vaak is die opgepotte winst ook de oudedagsvoorziening voor de ondernemer. Het ligt dus best ingewikkeld, dat heeft het CBS inmiddels ook gezien.
Een jaar geleden dacht ik niet dat we die 100 weken Corona zouden gaan halen, maar dat gaat dus toch gewoon gebeuren. Dan gaan we die 104 weken ook nog wel halen. Helaas. In Nijmegen denken ze dat het niet veel langer gaat duren: de 4Daagsefeesten zijn al in voorbereiding las ik.
Ondertussen is al uitgerekend wat die laatste lockdown economisch gekost heeft: ongeveer 2 miljard en ondernemers vinden daar dit van. En verder? De broer, hij ploegde voort….
Je kunt aan de reacties van bestuurders en politici merken dat er toch wel behoorlijke paniek is: hoe gaan we dit Box 3-probleem in ’s hemelsnaam oplossen? En vooral ook: hoe lossen we het op zonder dat er ruim 1,5 miljoen Nederlandse belastingbetalers in de stress schieten, boos worden en massaal aan het brieven (bezwaarschriften) schrijven slaan? Als ik het allemaal zo volg (en natuurlijk volg ik dat) komt de op 04 februari a.s. geplande duidelijkheid er niet. Later, later. Als de lente komt… Maar…. er wordt ondertussen hard en veel nagedacht over de oplossing op de burelen van het ministerie en inmiddels beginnen ook de politici zich te roeren: wie moet deze rekening (van zo ’n 5 miljard dus, per paar) gaan betalen? (Ja, dat krijg je ervan natuurlijk, als je rechters de politieke besluitvorming laat beïnvloeden. Daar moet iedereen nog aan wennen). En dan hebben we natuurlijk ook nog de ICT-problemen bij de Belastingdienst, zelfs het verlagen van de Btw op groente en fruit is te complex nu (als een pizza quatro staggione……). In ieder geval is al duidelijk dat de Belastingdienst voorlopig alle aangiften 2021 laat liggen (en eerdere, als die nog niet zijn afgedaan) als daar een Box 3-component in zit. In afwachting van DE oplossing. En wat wordt dan die oplossing? Ik heb nog geen idee en het is ook verdacht stil, nog geen lek te bekennen…., my guess is as good as yours. Maar als ik eens graaf in mijn jarenlange ervaring? Dan schiet mij dit liedje te binnen…. deze gouwe ouwe mag ook.
Niet dat we er iets aan kunnen doen, maar we kunnen er natuurlijk wel iets méé doen: de fiscale plannen van de nieuwe regering, dus voor de periode tot en met 2025. Doe met dit lijstjedus je voordeel en bedenk: alle kleine beetjes helpen…
Echt grootse plannen zie ik niet in dit lijstje. Hoewel het afschaffen van de IACK voor velen wel een behoorlijk financieel pijnpunt gaat worden, net als het verlagen van de Zelfstandigenaftrek. Of dit ook allemaal zo doorgaat? We gaan het zien….. En ja hoor, daar is de eerste reality check (en vele zullen nog volgen): kan niet, die 0% Btw op gezond voedsel.
Wat las ik afgelopen week nu toch weer ineens allemaal? Omicron verandert Corona in een wintergriep? Jaarlijks prikje (voor de ‘kwetsbare groepen’) voldoende vanaf volgend jaar? The end is near? Halen we week 100 dan nog, of zelfs week 104? Komen we de komende lente terecht in de ‘roaring twenties‘, maar dan de 21e eeuwse versie? Met passend muziekje erbij natuurlijk. En als dat zo is, ojé…. Want in de VS kregen ze toen de grote drooglegging (prohibition). En NL kwam de ‘blauwe knoop’ op, maar dat was (min of meer) vrijwillig, de Amerikaanse drooglegging was wettelijk. Ik sluit niets meer uit hier, met al die gezondheidsclaims de laatste jaren…. Hoe het ook zij, of worde: ondertussen overweegt nu wel 1 op de 8 kleine zelfstandigen (nee! NIET zzp ‘ers, weg met die idiote term) ermee te stoppen. Misschien toch maar niet doen dan? Of juist toch wel?
Ik schreef er hier al eerder over: de Hoge Raad heeft eind december vorig jaar een behoorlijk stuk uit de poten van de belastingheffing op vermogen (in de volksmond: Box 3) gezaagd. Vorige week maakte de Belastingdienst bekend dat ze op 04 februari met een standpunt, c.q. oplossing gaan komen voor dit probleem (probleem voor hen dan). Wat die oplossing gaat worden? Geen idee. Anders dan rond de Coronabesluiten zijn er nog nergens gelekte gegevens zichtbaar, zelfs geen splintertje tot nu toe. We wachten dus maar in spanning af hoe de overheid zich hier uit gaat redden…. Als die oplossing niet bevalt verwacht men 1,7 miljoen bezwaarschriften. Per jaar. Ik heb een half uurtje zitten zoeken naar wat die Box IIIbelasting onze overheid jaarlijks eigenlijk oplevert. Dat is niet zo makkelijk te vinden en daar zijn een paar redenen voor, de belangrijkste is dat de uiteindelijke belastingheffing plaatsvindt over het totale fiscale inkomen in de Boxen I, II en III, na aftrek van de heffingskortingen en dus is het exact toerekenen aan alleen Box III eigenlijk niet goed mogelijk. Jaja, zo ingewikkeld hebben we ze het inmiddels al gemaakt: ‘niet goed mogelijk….’ Maar ik vond wel iets waar we iets mee kunnen: over 2017 was de belastingopbrengst ongeveer 4,7 miljard. Ach, 4,7 miljard. Peanuts. En 4,7 miljard opbrengst versus 1,7 miljoen mogelijke bezwaarschriften? Dan betaalt de gemiddelde belastingbetaler dus blijkbaar een kleine € 3.000 per jaar aan Box III-heffing, daar kun je wel een postzegeltje voor een bezwaarschrift tegenaan gooien. De sjablonen voor een bezwaarschrift staan al op de computers te wachten. And so the panic already begins.And continues. En de geachte belastingbetalers? Die zijn voorlopig…….. dit (met blauwe make-up, dat kon toen). Inmiddels wel duidelijk: de berekeningssystematiek (pdf) voor de heffing van de BoxIII-belasting voor 2022, echt luisteren deden ze in Den Haag nog niet dus…. Voor wat dit dus nu nog waard is.
En toch zal dat (samenwonen) op de een of andere manier moeten, crypto ’s (zoals Bitcoin) gaan niet meer weg en banen zich langzaamaan een weg naar en ook al in de ‘oude’ economie. Wat moet de Belastingdienst er dus van denken en mee (of aan) doen? Een klein inkijkje in de eerste gedachten van onze fiscale vrienden is te zien in een verzameling documenten uit de boezem van de Belastingdienst. Best interessant en leerzaam, die documenten, en daarnaast: er is nog veel werk te doen denk ik ook.
