De laatste weken is de belastingheffing in Box 3 behoorlijk in het nieuws. Over de belastingheffing in Box 1 (werk, uitkering & woning) wordt ook druk nagedacht in de nieuwe regeringscoalitie, maar over Box 2 is het al jaren erg stil. Tot nu. Dat het erg stil was komt natuurlijk deels ook omdat bijna niemand snapt wat dat precies is en wat daar gebeurt en het is ook nogal ingewikkeld om dat in het kort uit te leggen. Probeer ik het toch: daarin zitten de vermogens van ondernemers (en sommige spaarders met veel geld trouwens) die 5% of meer van de aandelen in een bedrijf hebben (het zogenaamde ‘aanmerkelijk belang’) en in Box 2 wordt, anders dan in Box 3, niet het (theoretische, fictieve) vermogen belast, maar het feitelijke rendement (zoals dividend, verkoopwinst aandelen). Als ik het goed zie (want makkelijk vinden is het niet) brengt de Box 2 heffing een kleine 3 miljard aan belastinginkomsten per jaar op.
En dan zie je gelijk ook het fiscale verschil tussen ondernemers die een v.o.f. of eenmanszaak hebben: die betalen Box 1-belasting over de winst, ongeacht of ze die winst ook opgenomen hebben. Box 2-ondernemers (of althans hun B.V.’s) betalen over die winst wel Vennootschapsbelasting, maar – zolang ze de winst nog niet uitkeren – geen dividendbelasting.
De hernieuwde aandacht voor Box 2 betekende dat het CBS gevraagd is wat cijferwerk te doen: om hoeveel mensen gaat dat daar in Box 2 en om hoeveel geld? Volgens voorlopige conclusies van het CBS gaat het om bijna 350.000 mensen die samen zo ’n 28 miljard euro in hun BV(‘s) laten zitten. En dus niet uitkeren (want dan moeten ze dus meer belasting betalen). Als ik het goed uitreken gaat dat dus gemiddeld (!) om zo ’n 8 miljoen per mens.
Overigens: dat ‘oppotten’ van winst(delen) is natuurlijk niet altijd alleen maar voor het fiscale voordeel. Het bedrijf kan die opgepotte winst vaak goed gebruiken voor investeringen of tegenvallers. Vaak is die opgepotte winst ook de oudedagsvoorziening voor de ondernemer. Het ligt dus best ingewikkeld, dat heeft het CBS inmiddels ook gezien.