Op hun laatste officiële werkdag (voordat ze gaan stemmenwerven, is ook werk natuurlijk) heeft de 2e Kamer nog een zee aan wijzigingen en moties aangenomen om de plannen van de regering voor 2024 bij te stellen. Enorme effecten gaat al dat last minute werk nou ook weer niet hebben (er is in die wijzigingen zo ’n 2 miljard aan belastingen verschoven, op zo ’n 403 miljard totale verwachte belastinginkomsten voor 2024), maar zoals vaker: the devil is in the detail.
Ik ga hier al die veranderingen (en plannen) niet opsommen, dat hebben anderen al prima gedaan, zoals deze (was-)lijst hier. Ik pak er wel een paar wetenswaardige punten voor ondernemers uit. De Box3-belasting gaat omhoog van 33% naar 36% en de verlaging van de MKB-winstvrijstelling wordt 0,61% minder. Alcoholdrinken wordt minder duur dan gepland, roken wordt duurder dan de regering wilde. Loop de lijst achter de link hierboven rustig door om het totaal te overzien, om te beginnen bij wat de oorspronkelijke plannen waren. Daarna kun je weer gewoon blijven ademhalen en doorrrrr….. En ohja: de koning moet ook belasting gaan betalen.
Fiscale vakliteratuur is vaak taai, moeilijk en saai. Soms niet. Afgelopen week vond ik dit artikel over het doen van schenkingen en de fiscale effecten daarvan en hoe je dat slim kunt gebruiken. Lees en huiver, of wordt gretig natuurlijk. En zie ook hoe de regels die ze in Den Haag bedenken soms lijken op een slang die zijn eigen staart opeeten ook hoe dat soms vooral in het voordeel van onze rijkere medeburgers uitwerkt. Zoals onze voorouders al wisten: de duivel schijt meestal op de grote hoop.
In het fiscale vakgebied wordt er natuurlijk ook veel gediscussieerd over wat goede, eerlijke en berekenbare belastingheffing voor ondernemers is. Voor wie wil meegenieten: afgelopen week las ik dit artikel daarover.
Al jarenlang stimuleert de overheid de overstap van een fossiele brandstofauto naar een elektrische auto met subsidies en belastingvoordelen. De laatste tijd lijkt het nut en de lol daarvanaf te nemen, net zoals dat bij zonnepanelen en warmtepompen gebeurt trouwens. De hybride auto ’s lijken vanaf volgend jaar helemaal uit de gratie te raken. Dus overweeg je de aankoop van een nieuwe e/o vervangende auto? Dat wordt dus weer ouderwets rekenen geblazen, tenzij je natuurlijk het principe belangrijker vindt dan het saldo op je bankrekening.
Voor ondernemers was het vanaf 2023 afschaffen van de FOR toch wel een lastige kwestie. Misschien nog niet eens vanwege het verdwijnen van de FOR zelf, maar omdat het daardoor veel moeilijker wordt om precies het fiscale optimum te vinden voor het afstorten van geld naar banksparen e/o een lijfrente. In de oude situatie kon de FOR precies worden berekend en toegepast in het fiscale jaar om vervolgens een jaar later dat bedrag af te storten, dat kan dus vanaf 2023 niet meer. Daar staat dan wel weer iets tegenover: een veel ruimere fiscale aftrek voor afgestorte premies. Ik kan de nieuwe regels hier gaan uitleggen, maar dat heeft iemand anders al gedaan, inclusief uitgebreid rekenwerk. De Belastingdienst legt het ook uit, maar dan wat korter door de bocht.
Wat zijn de verschillen tussen de oude en het nieuwe regels? Dat zijn er veel, ik noem de belangrijkste. Als eerste: vanaf nu kunnen ook ondernemers (en ‘gewone’ mensen) die al in de AOW zitten nog tot 5 jaar na hun AOW-datum fiscaal aftrekbare premie afstorten. Tweede: als rekenbasis voor de fiscaal aftrekbare premie geldt de fiscale winst (voor ondernemersfaciliteiten zoals Zelfstandigenaftrek, KIA en MKB-winstvrijstelling). Een (groot) nadeel is er dus ook: wil je hier iets mee doen dan moet het afgestorte bedrag IN het fiscale jaar betaald zijn en dat is natuurlijk wel een probleem: welke ondernemer weet immers tegen het einde van het jaar precies wat de fiscale winst wordt? Het risico is dus dat er of teveel (en dat is dan niet aftrekbaar) of te weinig (dat is dan niet meer te herstellen) betaald wordt. Overigens nog twee kanttekeningen bij het verder uitstekende rekenwerk. De belastingheffing over de uitkering(en) straks is sterk afhankelijk van de overige inkomensbestanddelen in dat jaar, wat in de tabel staat is de maximale belastingdruk en dat ook nog tegen de huidige tarieven! Ik heb in de praktijk ook veel lagere belastingdruk gezien (tot zelfs nihil). Het wordt wel genoemd, maar niet berekend (omdat dat ook in zijn algemeenheid niet kan): het effect van aftrekbare premies op de Toeslagen en de StuFi (zowel de eigen lening als die van de studerende kinderen). Kortom: dat wordt (laten) rekenen! En alvast nu: als je plannen in die richting hebt en je hebt nog geen connectie met een bank of verzekeraar waardoor je al een ‘spaarrekening’ voor je oudedag hebt, begin daar nu vast mee! Als je in december nog iets wilt regelen gaat dat meestal niet meer lukken.
The devil is in the detail. De (belasting-)wetten zijn inmiddels zo complex geworden gemaakt dat op ieder detail er weer verbindingen liggen met andere wetten en daardoor ontstaan er problemen omdat in wet A staat dat het zo moet en in wet B staat dat het niet zo moet. Juristen smullen van dat soort kwesties, rechters hebben er hun handen vol aan.
Afgelopen week kwam er weer een mooi voorbeeldje bovendrijven. Veel theaters verkopen all-inkaartjes waar niet alleen de voorstelling, maar ook de garderobe en een drankje in de pauze zit. Handig, toch? Een theatervoorstelling is belast met 9% Btw, de garderobe met 21% en als het pauzedrankje een biertje is, is dat ook 21%. Hoe dat dus te doen, qua Btw aangifte? De Belastingdienst vond dat dat biertje voor 21% mee moest tellen, een aantal theaters vonden dat niet. Samen kwamen ze er niet uit, dus volgde de gang naar de rechter. En die rechter vond dat dat biertje onderdeel uitmaakte van de totale dienst (het is, zoals wij dat noemen, een bijkomende prestatie) en dus meegaat in het tarief van de hoofddienst: een theaterbezoek, en dus 9%. Bier is hier dus 9% Btw. Nu nog afwachten of de Hoge Raad dit ook vindt.
Het is en blijft een aandachtspunt voor de Nederlandse overheid: belastingontwijking. Niet belastingontduiking (dat mag gewoon niet), belastingontwijking: het – met slimme trucs – vermijden van belasting betalen door het bedenken van omwegen langs de regels. Zie hier een leuk voorbeeldje (met liedje natuurlijk). De Rolling Stones zitten fiscaal ook in Nederland, net zoals U2. De StasFin schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat het aardig begint te lukken: de hoeveelheid wegvloeiend geld is de laatste jaren stevig gedaald. Of de hoeveel inkomend geld niet ook afneemt schrijft hij er dan weer niet bij, dus wellicht gaan die gelden tegenwoordig via andere landen? Als dat zo is heeft NL in ieder geval een schoon geweten. Of Shakira dat ook heeft…..?
Het zat al een tijdje in de pijplijn: de nieuwe ideeën plannen voor het regelen van zelfstandig ondernemerschap. Want zeker: daar is de afgelopen jaren, beter is decennia, het een en ander in veranderd en niet allemaal ten goede. Het woord ‘schijnzelfstandige’ bestaat al een tijdje en dat is ook niet voor niets, er bestaat een redelijke inflatie van het begrip ‘ondernemer’ met begin dit jaar al ruim 2,3 miljoen ondernemers (dat waren er een jaar eerder nog net geen 2,2 miljoen). Maar zijn dat allemaal echte ondernemers? Minister van Gennip heeft afgelopen week de ideeën, plannen voor de oplossing van dit ‘probleem’ openbaar gemaakt.
Deze hele discussie loopt dus al decennia. De oudjes onder ons kennen vast nog de ‘zelfstandigheidsverklaring’, die was niet goed (genoeg) dus kwam de wet DBA (vanaf 2016). Die werkte ook niet en werd dus niet gehandhaafd, sindsdien bestaat er feitelijk een wettelijk vacuüm: zoek het maar uit. Voor de duidelijkheid: de ideeën/plannen gaan niet over ondernemers die een winkel runnen, of een café, of een timmerwerkplaats. Ze gaan voornamelijk over ondernemers die diensten verlenen aan andere ondernemers of instellingen. Is een glazenwasser die iedere maand tig gebouwen van tig eigenaren langsgaat een zelfstandig ondernemer? Of een leraar die op 10 scholen en instellingen lesgeeft? Ook als die op 1 school lesgeeft? Of een verpleegster die bij tig cliënten langsgaat in opdracht van tig zorginstellingen? De maaltijdbezorger? Kern van deze hele discussie is natuurlijk dat de overheid onderscheid wil tussen ‘echte’ zelfstandigen en werknemers. Werknemers met plichten, maar vooral ook: rechten. Zelfstandigen met (wel steeds kleiner wordende) fiscale voordelen.
Basis van het nieuwe plan is de beoordeling of iemand ‘ingebed’ is bij de opdrachtgever, zo ja dan is het (meestal) een werknemer en zo niet: ondernemer. Aan dat principe zit een stevige haak omdat dan niet meer naar de ondernemer wordt gekeken, maar alleen naar die ene klus die die ondernemer doet. Dan is de leraar van die 10 scholen per school daar al snel werknemer natuurlijk. Per school, en dus bij alle 10 de scholen. Wat wil die leraar zelf is niet van belang en hoe de scholen het zien ook niet. Kortom: dit gaat – denk ik – de oplossing ook niet worden. De organisaties van zelfstandig ondernemers zijn dan ook niet blij met deze plannen.
Ook de Belastingdienst gaat met haar tijd mee, althans: ze doen hun best. Vanaf nu is het mogelijk om ook te videobellen met de Belastingdienst! Dit is met name bedoeld voor mensen die hulp nodig hebben bij het zelf invullen van hun belastingaangifte. Of dat echt gaat helpen weet ik niet, en of de mensen waar het dan om gaat technisch in staat zijn te videobellen weet ik al ook niet… En of er voor al die mensen die dan willen videobellen ook voldoende belastingambtenaren zijn weet ik al helemaal niet. Maar dat alles gaan we zien.
In het vorige bericht over de Box 3-perikelen schreef ik het al: de Hoge Raad dreigt nu ook het door de regering bedachte ‘rechtsherstel’ in de prullenbak te gooien. Kort samengevat de stand van zaken nu. De wet waarin de belastingheffing van Box 3-vermogen is geregeld (uit 2001) werd eind 2021 door de Hoge Raad als onwettig in die prullenbak gekieperd en nu dreigt daar dus ook de tijdelijke oplossing voor die wetteloosheid als onwettig achteraan te gaan. Oei!En auw!
In de tussentijd (die uitspraak van de Hoge Raad duurt nog een maand of 6) doet de Belastingdienst even helemaal niets met aangiften met Box3-vermogen erin over 2021 en 2022 en met alle bezwaarschriften tegen al opgelegde aanslagen vanaf 2017. Wel wordt er door de Belastingdienst inmiddels gewerkt aan een ‘formulier’ waarin belastingplichtigen zelf hun feitelijke opbrengst uit het Box3-vermogen kunnen melden voor het geval de Hoge Raad ook het systeem van het ‘rechtsherstel’ onderuit haalt. Als het zover komt wordt dat voor die Belastingdienst een enorme klus al die gegevens in de aanslagen te verwerken. Naar verluidt zijn er ruim 2 miljoen belastingplichtigen met Box3-vermogen en als die allemaal….. Oeioeioei…. We gaan het zien, deze komedie in 3 bedrijven – binnenkort in dit theater. Alvast een voorbeschouwing (en werktitel) op dat drama vind je hiero: de wet van de blauwe citroenen.
Het einde van het jaar nadert weer en dus is het ook weer tijd om scherp op je financiën en je fiscaliteit te gaan letten. Zeker nu, nu de belastingrente stijgt (en niet zo ’n beetje ook). Betaal je je Inkomstenbelasting 2023 te laat, of nu nog even te weinig, dan volgt er volgend jaar natuurlijk een aanvullende aanslag met daarbij dus ook stevige rentebedragen over het te laat betaalde deel. Dat geldt ook voor mensen die belasting over hun Box 3 vermogen moeten betalen! Een rekenvoorbeeldje vind je hier.
Dus reken het door: je inkomensverwachting voor 2023 en check of dat ongeveer klopt met wat je nu op Voorlopige Aanslag hebt betaald. Klanten waar ik de kwartaalboekhouding voor doe krijgen zo ’n check in hun kwartaalrapport Q3, anderen moeten me er even om vragen. Voor vermogen in Box3 is zo ’n check overigens wat lastiger te maken als er een combinatie is met inkomen uit Box 1 (werk en eigen huis) e/o Box 2, maar mogelijk is het zeker.
