Onderzoek: Btw 9% werkt niet

Al sinds de invoering (in 1969 was dat) van de Btw (of beter opgeschreven: de Omzetbelasting, zoals ‘ie officieel heet) zijn er twee tariefgroepen: normaal (nu 21%) en verlaagd (nu 9%). Wetenswaardig: bij de invoering waren die tarieven nog 12% en 4% (voor wie nog gelooft dat de belastingdruk niet stijgt). De omzetbelasting levert de overheid in 2022 zo ’n 65 miljard op, een belangrijke bron van inkomen dus voor onze overheid: circa 20% van alle belastinginkomsten.

Dat er twee tarieven zijn heeft voornamelijk tot doel het mensen met een laag (lager) inkomen te helpen ook financieel zo goed mogelijk door het leven te lopen: wezenlijke zaken zoals voeding en drank zijn door het lage tarief immers goedkoper. althans: dat was vanaf het begin en is nog steeds de gedachte. Maar is dat ook zo? Om daar een idee van te krijgen liet de regering een onderzoek doen, het onderzoeksrapport is vorige week uitgekomen en wat is de conclusie? Niet dus: die 9% is duur, niet effectief en niet efficiënt. Sterker nog: het zijn juist de mensen met de hogere inkomens die er het meest van profiteren. Dat laatste komt dan overigens (ook) weer omdat diezelfde overheid in haar wijsheid besloot om allerlei luxe(re) zaken onder dat lage tarief te brengen zoals bijvoorbeeld cultuur, boeken e.d. En bijzonder ook: water valt wel onder het lage tarief, maar gas en elektriciteit dan weer niet. Ik ga dat onderzoeksrapport nog eens een keer goed doorlezen (want 242 bladzijden, dat kost een paar uur en dit is april en dan moeten de boekhoudingen en Btw-aangiften de deur uit).
Ik voel wel een herziening van de Btw aankomen….
Overigens hebben bijna alle EU-landen (tenminste) twee tariefgroepen, zouden ze het daar dan ook verkeerd zien?
Ooit (in de 16e eeuw) was de invoering van (een soort van) Omzetbelasting, de tiende penning (dus 10%), door de overheid een belangrijke reden voor onze voorouders om een opstand te beginnen, een opstand die nu nog steeds bekend staat als de 80-jarige oorlog…..
En tot slot mijn dubbeltje in de collectebus: ook eens onderzoek doen naar nut en noodzaak van het tarief van 21%?

Box 3: toch een groot probleem?

Afgelopen week verscheen er een bijzonder bericht in de fiscale vakpers: de Belastingdienst heeft de behandeling van alle bezwaar- en verzoekschriften tegen de Box3-heffing tot nader order opgeschort. Een reden voor dat opschorten is (nog) niet gegeven, maar die ligt voor de hand: verschillende recente rechterlijke uitspraken wijzen erop dat rechters de nieuwe heffingsmethode van de Belastingdienst niet altijd accepteren en dus is de kans groot dat straks ook de Hoge Raad zal bepalen dat die methode niet goed is en alles weer overnieuw moet.

Kort uitgelegd is de stand van zaken nu als volgt.
De oude methode werd eind 2021 door de Hoge Raad onwettig (illegaal dus) verklaard. Als reactie daarop bedacht de overheid een andere berekeningsmethode die de Belastingdienst vanaf medio 2022 ging gebruiken (het ‘rechtsherstel’) en die soms ook terugwerkte tot 2017. En nu ligt dus ook die nieuwe methode onder gerechtelijk vuur omdat rechters vinden dat belastingheffing over vermogen maximaal mag uitgaan van het werkelijk gerealiseerde rendement. De twee ‘oude’ methodes gingen allebei uit van een wettelijk vastgelegd forfaitair (fictief) rendement voor de twee bezitscategorieën (sparen en de rest). Vooral het hoge fictieve rendement op ‘de rest’ (ongeveer 6%) leidt tot veel ongenoegen.
Het lastige (voor de Belastingdienst) is dat ze het werkelijk gerealiseerde rendement vaak helemaal niet weten omdat daar in de aangifteschema ’s vaak niet om gevraagd werd, alleen de waarde van het bezit op 01 januari was voorheen van belang. De Belastingdienst heeft inmiddels ook al een lijst gepubliceerd van hoe dat werkelijke rendement berekend kan (moet) worden en over welke bezittingen dat dan gaat.
Begin 2022 schreef ik hier al: het bleef nog lang onrustig in het fiscale land en zo is ’t maar net.

Er is een (nieuw)ANBI-loket

ANBI = Algemeen Nut Beogende Instellingen. Goede doelen zeg maar of instellingen met een maatschappelijk doel.
Een organisatie met een goed doel kan een ANBI-status aanvragen en die status heeft (onder andere) tot gevolg dat giften aan die organisatie fiscaal aftrekbaar zijn. Aan het hebben en houden van die ANBI-status zitten wel nogal wat formaliteiten vast en het is niet voor alle instellingen (voornamelijk de kleinere) makkelijk om dat allemaal op orde te houden.
Om die reden heeft de overheid nu
een apart loket geopend voor inzicht in de regels, vragen en eventueel vooroverleg.

De verplichte AOV komt er nu echt aan

Al jaren wordt er (in Den Haag) over gesproken: een plicht voor alle ondernemers zich te gaan verzekeren tegen de financiële gevolgen van (tijdelijke) arbeidsongeschiktheid door ziekte of ongeval. Verschillende ballonnen werden -al dan niet met bijpassend trompetgeschal- opgelaten en daarna weer afgeschoten. Of ze liepen gewoon vanzelf weer leeg. Nu lijkt het erop dat de regering echt wil gaan doorpakken als onderdeel van een heel pakket aan veranderingen voor de arbeidsmarkt.
De plannen voor het hervormen van de arbeidsmarkt bestaan voor een belangrijk deel uit het verbieden van het aloude nulurencontract en het dichttimmeren van draaideurconstructies, ook voor uitzendkrachten en payrollers.

Voor zelfstandigen wordt door het zoveel als mogelijk beperken van schijnzelfstandigheid de werkruimte verkleind. Daarnaast komt er dus ook een verplichting voor zelfstandigen een verzekering te sluiten tegen de effecten van (tijdelijke) ziekte of ongeval. Citaat: “Elke zelfstandige moet zich standaard gaan verzekeren voor een uitkering van 70 procent van het laatstverdiende inkomen tot aan de grens van 143 procent van het wettelijk minimumloon (WML). De uitkering is maximaal 100 procent van het WML (in 2023 € 1.934 per maand). De premies van periodiek uitgekeerde arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zijn fiscaal aftrekbaar” en dus zijn de uitkeringen ook belast. De premie wordt rond de 8% van de fiscale nettowinst.

Wie zich al bij een verzekeraar verzekerd heeft mag daar (onder voorwaarden) blijven.
De plicht geldt ook voor zelfstandigen met personeel, maar niet voor zelfstandigen die werken via een eigen B.V.
Dat betekent dus waarschijnlijk ook het einde van de Broodfondsen.
Op Higherlevel staat een prima uitleg van de AOV-plannen, inclusief levendige discussie over alle voors, tegens en potentiële vluchtwegen. Voor de oudjes onder ons verwijs ik maar weer eens naar de WAZ die wegens enorm succes in 2004 (na 6 jaar bestaan te hebben!) weer werd afgeschaft.

Geldplan gemaakt voor na je ‘pensioen’

Er is een nieuwe website in de lucht die iedereen (vanaf 55 jaar dan) moet helpen inzicht te krijgen in de financiële positie (en ontwikkeling daarvan) nadat de officiële AOW-datum is gehaald. Het is overigens (vind ik) een nogal ambitieus project; ik weet hoe complex het kan zijn – zeker als het (ook) zelfstandig ondernemers betreft. Maar het is een loffelijk streven mensen aan inzicht te helpen en zelfs acties voor te stellen.

Je kunt het ‘Geldplan Bijna Pensioen‘ eens rustig doornemen (wel eerst alle noodzakelijke info bij elkaar harken!) en kijken wat er voor jou uitrolt, je weet maar nooit….

Kredietverzekeraar verwacht weer meer faillissementen

De overheidssteun voor het bedrijfsleven (en de gesubsidieerde sector ook trouwens) om de klappen van Corona op te vangen heeft vele gevolgen gehad: goede, maar ook slechte. Een van de slechte gevolgen is dat bedrijven en instellingen die eigenlijk geen lang leven meer zouden hebben gehad zonder Corona via die financiële steun ineens een paar jaar extra leven kregen. Voor die bedrijven en instellingen bestaat zelfs een naam: Zombies.

De Coronasteun is nu afgelopen, sterker nog: als er teveel geld was ontvangen (en dat was daar nogal eens het geval, logisch) is het moeten terugbetalen begonnen. Die bedrijven & instellingen hebben dus nu twee problemen: het gaat al niet goed en dan moeten er ook nog eens oude schulden afgelost worden. Kredietverzekeraar Atradius verwacht vreest dus dat het aantal faillissementen de komende tijd weer stevig toe gaat nemen.
Wat kunnen we met die informatie? Weinig, een Zombie herken je niet makkelijk (het leven is helaas geen film). Maar wees wel alert met wie/wat je zaken doet en blijf goed op het betalingsgedrag letten.

Kennis (en beleid) Belastingdienst wordt openbaar

De fiscale regels waaraan wij ons allemaal moeten houden staan natuurlijk in de fiscale wet(ten) en aan diezelfde wetten moet de Belastingdienst zich dan natuurlijk ook houden, tot zover logisch allemaal. De realiteit is dat die wetten niet altijd de werkelijkheid volledig dekken (mensen zijn nou eenmaal erg creatief) en de teksten in die wetten zijn ook niet altijd even eenduidig, oftewel soms voor meerdere uitleg vatbaar. Daarvoor hebben we dan dus de rechter die via jurisprudentie die duidelijkheid wel moeten geven, ook in heel ingewikkelde en specifieke of bijzondere situaties. De wetten en jurisprudentie zijn openbaar, iedereen kan (in het tegenwoordige internettijdperk zeker) opzoeken wat er van zijn/haar gading is.

Maar zelfs dan blijven er genoeg bijzondere gevallen over waar (te) weinig duidelijkheid over bestaat en daarvoor heeft de Belastingdienst interne werkgroepen (kennisgroepen heten die) die een standpunt formuleren waar de uitvoerende belastingambtenaar zich aan moet houden. Dat zijn dan soms van die standpunten waar in mijn vak raar tegenaan wordt gekeken: huh, waarom dit? Die informatie en standpunten waren tot voor kort geheim. Tot voor kort dus, want de overheid gaat die standpunten nu openbaar maken (niet allemaal tegelijk overigens want het zijn er blijkbaar nogal wat).
Wat ook bleek is dat de bazen van het ministerie en de Belastingdienst helemaal niet zaten te wachten op dit soort openheid. De laatste zin in het artikel achter de link vertelt ook wel een beetje waarom (“Sommige fiscaal juristen en bestuurskundigen waarschuwen voor een ‘tsunami’ aan rechtszaken. Wetenschappers verwachten dat adviseurs en advocaten alle belastingstandpunten gaan doorvlooien op juridische en financiële kansen”).
Het bleef dus nog lang gezellig in het fiscale land…..

TEK-subsidie verlaagd

De (tijdelijke) overheidsbijdrage voor bedrijven die veel energie gebruiken (TEK = Tegemoetkoming Energiekosten energie-intensief MKB) is verlaagd van 50% naar 35% omdat de energieprijzen aan het dalen zijn.

Om voor de TEK in aanmerking te komen moet een bedrijf (= KvK + zakelijk energiecontract) tenminste 7% van de omzet uitgeven aan energiekosten. Aanvragen kan nog steeds: de aanvraagperiode is op 31 maart gestart en loopt tot 31 december 2023. De TEK loopt mee vanaf november 2022.


‘Fiscalist van de sterren’ aangehouden

Bijzonder nieuws afgelopen week (passend in alle BNers-programma ’s op TV, waar ik het overigens niet heb zien langskomen… hoe zou dat nou toch komen): de bekende fiscalist Frank B. (echte naam bij de redactie bekend) is in Italië aangehouden op verdenking van belastingfraude en zit nu in de bak in Assisi (wat dan weer wel een heel erg passende plaats is om in de bak te zitten…).
Leuk toch? Belangrijk? Nee. Interessant? Ja.
Ook interessant op een heel ander vlak: de arbeidsproductiviteit van de overheid daalde met 9%. Vandaar dat de belastingen steeds maar doorstijgen?

Box 3: we struikelen bijna over alle nieuwe ontwikkelingen

Vanaf deze week krijgen mijn klanten met een aangifte Inkomstenbelasting waar belast inkomen in Box 3 op voorkomt een bijsluiter met nadere uitleg en een idee of advies voor een denkrichting voor de toekomst. Zoals ik daar al opschrijf: ’taaie materie’. Dat is afgelopen week nog maar eens gebleken: 7 nieuwe ontwikkelingen telde ik in de fiscale vakpers, ga er maar aanstaan….

Een heel recente ontwikkeling is dat nogal wat beleggers die voor de huuropbrengst geld hadden gestoken in een verhuurd zakenpand of verhuurde woning (overwegen te) verkopen. Vanwege de nieuwe huurregels, maar vooral omdat die vorm van beleggen financieel aanzienlijk minder interessant is geworden door de nieuwe fiscale regels voor Box3.
Een rechter heeft afgelopen week dan wel weer uitgesproken dat die regels niet gelden voor een 2e woning die niet verhuurd wordt en dus alleen zelf gebruikt wordt.
De stapel uitspraken waarin rechters uitspreken dat de overheid niet meer kan belasten dan er feitelijk ontvangen is begint inmiddels behoorlijk hoog te worden. Bijvoorbeeld deze. En deze.
En dan wil ik jullie deze niet onthouden. De Raad van State is niet erg enthousiast over een voorstel van de partijen ter linkerzijde over een nieuwe aanpak voor de vermogensbelasting; dit plan bevoordeeld de allerrijksten.
Zoals in begin 2022 hier al opschreef: en het bleef nog lang onrustig in het fiscale land.