Henk

‘Villabelasting’? Iedereen met een eigen huis kent het Huurwaardeforfait, fiscaal ‘inkomen’ dat op de aangifte bij je inkomen wordt opgeteld en daar betaal je dus -inderdaad- Inkomstenbelasting en Premie Volksverzekeringen over (of je krijgt minder terug op je hypothecaire rente). De hoogte van de Huurwaardeforfait is afhankelijk van de waarde (WOZ) van je huis, dus hoe prijziger dus je huis, hoe hoger de bijtelling.

Voor hele dure huizen (dat wil zeggen met een WOZ-waarde van meer dan € 1.310.000) geldt er echter een veel hoger bijtellingspercentage, geen 0,35%, maar 2,35% over de meerwaarde boven die 1,31 miljoen (ander woord daarvoor dus: villabelasting) en dat verschil tikt nogal aan natuurlijk. Nou zijn er natuurlijk nou ook weer niet zoveel huizen met een waarde van meer dan 1,31 miljoen (een schatting: 3,5% tot 4% van alle huizen), maar door de stijging van de huizenprijzen worden het er langzaamaan wel steeds meer. En dus…. wordt -net als bij de Box3-perikelen- het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens erbij gehaald. Of de bedenkers van dat verdrag zich dit allemaal bedacht hebben toen weet ik niet, maar uit dat verdrag kunnen we blijkbaar veel putten aan rechtszaken tegen onrecht.
Overigens (over miljoen gesproken): volgens een Zwitserse bank telt Nederland momenteel zo ’n 1,23 miljoen miljonairs. Maar -aldus de bank- gaan dat er minder worden: 1,18 miljoen, dus zo ’n 50.000 mensen (of huishoudens beter opgeschreven) raken binnenkort hun miljoenenstatus kwijt.

Het kan blijkbaar niet op: de afgelopen 3 maanden zijn de huizenprijzen gemiddeld (gemiddeld!) 7,2% gestegen. Sinds een jaar zelfs met 13,6%! Voor een beetje rijtjeshuis is dat dus zo ’n € 50.000 erbij in een jaar tijd, daar is bijna niet tegenop te werken. Een andere manier van beschrijven van dit fenomeen: slapend rijk worden, letterlijk.

Mooi natuurlijk voor huiseigenaren, zeker degenen die hun huis al langer hebben (en dus ook hun hypothecaire lening voor een belangrijk deel al hebben afgelost). Minder mooi voor degenen die voor het eerst een huis willen kopen, de schuld die ze daarvoor aan moeten gaan is inmiddels immens – maar dat mag de pret niet drukken.
Maar alles is relatief, want datzelfde dachten we rond 1995 ook en juist de mensen die toen kochten (en nogal eens voor gek werden verklaard toen) zitten er nu dus warmpjes bij. Zo zie je maar weer. En als je dan toch kijkt: weet je nog van de financiële crisis die begon in 2008 (eigenlijk in 2007 al)? Onderdeel van die crisis was het dalen van de huizenprijzen. ‘Onderwater staan’, weet je nog?
Een leuk overzichtje vind je hier. Gemiddelde huizenprijs in 1995: € 94.000 (zo ’n 207.000 ouderwetse guldens) en dat was in 2021 € 387.000. In de net genoemde crisistijd daalden de gemiddelde huizenprijzen in 4 jaar tijd met zo ’n 20%, dat kan dus ook.
Tijd om te verkopen en te verkassen naar mooiere, en ook goedkopere, oorden? Wat koop je zoal voor 3 ton ‘winst’ dan? Nou dit bijvoorbeeld? Of dit? Of Dit? Of je daar wilt wonen is dan weer een heel andere vraag….

We leven inmiddels in 2024 en het kunnen inzien van wat instanties allemaal aan gegevens over ons bewaren is dus langzaamaan een ‘recht’ geworden en dat geldt ook voor het dossier dat de Belastingdienst over ons bewaart. Maar dat is allemaal nogal ingewikkeld, zo blijkt. Want in dat dossier zitten ook zaken die we dan weer niet mogen weten; denk aan verbanden met andere belastingplichtigen, gedachten en vondsten van ambtenaren, informatie afkomstig van weer andere instanties e.d.
Vandaar dus: ingewikkeld.
De regering heeft er dus ook langer voor nodig dan de eerst bedachte 01 januari 2026.
Ik vroeg me ineens af of dit inzagerecht ook gaat gelden voor wat de FIU aan gegevens over ons heeft. Even gezocht, niets daarover gevonden. Terwijl juist dat FIU van (sommigen van) ons veel wetenswaardige informatie heeft opgeslagen, ook informatie die door derden in ons dossier is gestopt.

Een hartenkreet uit mijn vakgebied: nogal wat werk dat wij doen, of beter: moeten doen, is eigenlijk zinloos, administratief theater en/of fiscaal voorgeschreven ketelmuziek. Inderdaad, ook ik vraag me soms wel eens af waarom ik iets zit te doen, wat het nut ervan is en ik trek mijn wenkbrauwen soms op als ik dat dan ook nog moet factureren ook.

Ik kan vele voorbeelden uit mijn dagelijkse werk noemen, maar dat ga ik maar niet doen; het helpt toch niks. Een mooi nog komend voorbeeld is wat deze week op mijn voorpagina staat: de komende wet VBAR. Een ander voorbeeld zijn de komende ViDA-maatregelen (VAT in the Digital Age), VAT staat dus voor Btw (of eigenlijk: Omzetbelasting) want het moet natuurlijk allemaal weer in het Engels (later nog even opzoeken hoe de Fransen en Duitsers dat noemen, of de Belgen).
Laat deze zin over zaken doen over de grens bijvoorbeeld even tot je doordringen: “Binnen tien werkdagen moeten leveranciers en dienstverleners data van de facturen rapporteren bij de fiscus. De afnemer moet dat eveneens doen nadat hij de factuur heeft ontvangen. Hij heeft daarvoor vijf dagen de tijd. Zo kunnen de fiscale autoriteiten mismatches traceren”. Een geweldig idee, toch?
Deels gebeurt dat nu overigens natuurlijk al: lever je (Btw verlegd) aan een afnemer in een ander EU-land dan moet je dat aangeven (ICP) en dat levert nu soms al een hoop extra werk op.

Mensen die alleen wonen en dus ook alleen verdienen hebben het nogal eens financieel moeilijker dan tweeverdieners. Dat heeft natuurlijk te maken met het simpele gegeven dat twee inkomens op één adres vaak meer financiële ruimte geeft, maar ook met het gegeven dat veel regelingen (fiscaal, toeslagen, e.d.) vaak niet goed werken bij alleenverdieners.

De overheid heeft het plan om die kwestie vanaf 2028 ‘fundamenteel op te lossen’. In de tussentijd moeten de gemeenten te hulp schieten. Alleen weten die gemeenten de ‘probleemgevallen’ moeilijk te vinden en daarom wil de regering dat de Belastingdienst (die toch al niks te doen heeft) tijdelijk gegevens van de mogelijke ‘probleemgevallen’ uit haar bestanden filtert en doorgeeft aan de gemeenten (die toch al niks te doen hebben) die dat via een aanpassing van de Participatiewet (vroeger ‘Bijstand’ geheten) moeten gaan betalen.

De FIOD (ik blijf de Italiaanse term daarvoor toch mooier vinden: Guardia di Finanza), de instantie die de grote(re) financiële en fiscale fraude en criminaliteit moet opsporen en aanpakken (de kleine(re) visjes worden door de Belastingdienstdienst zelf opgespoord en aangepakt).
Bij die FIOD werken zo ’n 1.750 mensen in 16 vestigingen. Zoals alle instellingen schrijft ook de FIOD eens per jaar zijn wederwaardigheden op in een jaarverslag, het jaarverslag 2023 verscheen vorige week.

Ook zo ’n jaarverslag is natuurlijk leerzaam, of op zijn minst interessant. Om tot de kern te komen moet je je wel worstelen door het nodige modernistische managementgebrabbel, maar als je dat lukt vind je toch wel wat wetenswaardige gegevens. Dus heb je een half uurtje over?
Nauw verbonden met fiscale opsporing las ik dat de ‘antiwinstdrainagemaatregel‘ (zo, dat is nog eens een goed scrabblewoord!) is geactualiseerd. Het artikel daarover begint met de zin: “Het nieuw besluit vermeldt nu dat de aftrek van rente in het kader van de antiwinstdrainagemaatregel niet met een beroep op fraus legis is te weigeren als een geslaagd beroep is gedaan op de zogenoemde dubbele zakelijkheidstoets”.
Tot slot over onze overheid die zich inspant om al het kwaad uit de wereld te bannen dan nog dit: een heel wetsontwerp gereduceerd tot één maatregel.