Box 3: de wereld draait door

StasFin van Rij heeft een brief gestuurd met de laatste stand van zaken en om een enorme hoeveelheid bezwaren, verzoeken en andere schrijfsels te voorkomen in die brief verzekerd dat iedereen recht houdt op aanpassing van de aanslagen 2017-2020 mochten rechters besluiten dat het allemaal toch weer anders moet. We hoeven dus geen boze, dan wel teleurgestelde, brieven meer te sturen; komt allemaal goed.

Hebben we natuurlijk nog de jaren 2021 en (binnenkort) 2022. En later ook 2023, 2024 en 2025, daar geldt die toezegging dan blijkbaar weer niet voor, dus …….
In het fiscale vacuüm dat er nu is lopen de nodige belastingplichtigen naar de rechter(s) om hun recht te halen en het lastige is dat die rechters in hun uitspraken nu alle kanten op springen. Zo kwam er vorige week een uitspraak waarin een rechter (onder andere) besliste dat ‘ongerealiseerde waardestijgingen’ ook tot het belaste rendement (kunnen) behoren. Dus bijvoorbeeld de waardestijging van een verhuurde woning, of aandelen, of….. (bitcoin-bezitters: even opletten dus) en die uitspraak is bijzonder, want dat is sinds 2001 een nieuwigheid. En zoiets is ook niet zonder discussie, want die waardestijging is er alleen op papier zolang er niet verkocht wordt. En dan ontstaat gelijk ook de vraag of waardedalingen dan ook aftrekbaar zijn (Bitcoin-bezitters, opgelet), toch? We gaan maar weer eens zien of de Hoge Raad dit ook vindt, want als dat zo is dan zijn we met z ’n allen wel weer even bezig.

Zelfstandigenaftrek: het moeten wel ‘echte’ werkuren zijn

Welke zelfstandig ondernemer (die niet via een B.V. werkt) kent het niet: de Zelfstandigenaftrek (ZA). Dat is een best interessante fiscale aftrekpost voor ondernemers (hoewel het belang ervan inmiddels jaarlijks sneller devalueert dan de waarde van de Euro de laatste tijd). Om die aftrekpost te claimen moet de ondernemer wel voldoende aannemelijk maken dat de voor die post noodzakelijke werkuren (1.225 per jaar) ook minstens gemaakt zijn binnen de onderneming.
‘Voldoende aannemelijk’ maken dus en dat is – zo blijkt steeds vaker – nog niet zo makkelijk, ondervond een ondernemer die de ZA claimde, maar daar bij de Belastingdienst geen gehoor voor vond. Dus volgde de weg naar de belastingrechter en die was het met de Belastingdienst eens: rammelend verhaal en dus geen Zelfstandigenaftrek. En nog een blijkbaar incompleet verhaal waar de rechter wel raad mee wist.
Best wel logisch eigenlijk, toch?

Nieuwe fiscale plannen moeten toch nog maar even wachten

De regering zit vol met ideeën, wensen en idealen om ons aller leven mooier, makkelijker en rijker te maken. Edoch: dat gaat dus even niet nu, want dat kunnen de computersystemen van de Belastingdienst niet aan en iedereen (en zeker de ondernemers onder ons) weet: zonder inkomsten geen uitgaven. Op zich is er met de inkomsten van de overheid niks mis, het beheren en boekhouden daarvan dreigt spaak te lopen op een rammelend computerpark.
Is het beheren en boekhouden al een enorm probleem, het ontwerpen en uitvoeren van nieuwe regels kan er voorlopig dus al helemaal niet bij. De regering is dus nu wel bezig om van alles te bedenken, het in- en uitvoeren van al die plannen is aan de volgende regering. Veel belastingprogramma’s zijn blijkbaar geschreven in de programmeertaal Cool:Gen en die taal houdt binnenkort op te bestaan (c.q. wordt niet meer ondersteund in techneutentaal). De eerste versie van die programmeertaal stamt blijkbaar uit 1987 en werd ontwikkeld door Texas Instruments (remember that, van de eerste handrekenmachientjes).
Hoe dan ook: rust, rust……

Zorgtoeslag stevig omhoog

Vanaf 2023 zijn de grenzen voor de Zorgtoeslag behoorlijk opgerekt, vooral wat betreft de inkomensgrenzen.
Het maximale inkomen waarover nog aanspraak bestaat op Zorgtoeslag is voor alleenstaanden verhoogd van ongeveer € 32.000 naar ongeveer € 38.000, voor stellen is dat van zo ’n € 41.000 naar ruim € 48.000. Wat dus simpelweg betekent dat er vanaf 2023 veel meer mensen aanspraak hebben op Zorgtoeslag. Automatisch gaat die uitbreiding natuurlijk niet: dat moet je dan als rechthebbende wel zelf (laten) aanvragen!

Het is overigens wel bijzonder, dit. Toeslagen waren oorspronkelijk bedoeld voor mensen met een laag inkomen, met deze inkomensgrenzen is de Zorgtoeslag inmiddels gearriveerd bij de modale inkomens.

Meer belasting op vermogen, minder op arbeid

De regering denkt momenteel na over hoe de belastingwetgeving in de toekomst er uit moet gaan zien en behoorlijk in de pas met de theorieën van Thomas Piketty verschuift in die toekomstvisie de belastingdruk van arbeid naar vermogen; ‘werk moet lonen’ wordt het uitgangspunt. Een voorschot daarop kunnen we al een beetje zien in de plannen voor de nieuwe Box 3-heffingen vanaf 2026.

Opvallend in de eerste stappen die de regering zet op de zoektocht naar een nieuw belastingstelsel is dat die stappen vooral gaan over het beter en meer belasten van (inkomen uit) vermogen, hoe de arbeid dan lager belast gaat worden is vooralsnog nergens te zien. En vanzelfsprekend wordt in mijn vakgebied nu al nagedacht hoe de gevolgen van dit beleid voor de vermogenden onder ons opgevangen kunnen worden. Het worden weer drukke tijden voor de fiscalisten en juristen…..
En oh ja, jouw inbreng in het bedenken van de plannen wordt ook gewaardeerd. Er is een internetconsultatie opgetuigd waar iedereen zijn/haar kwartje in de collectebus mag doen.

Het einde van de stille vennoot

Commanditaire Vennootschappen (cv ‘s) zijn er in Nederland niet zo heel erg veel, maar ze zijn er wel en ze zijn er al héél lang. Een cv (voor de niet kenner) is een eenmanszaak of v.o.f. met een (of meerdere) vennoten die alleen geld in het bedrijf hebben gestoken en verder geen handelingen e/o werk verrichten, de zogenaamde ‘stille vennoot’. De stille vennoot draagt in de meeste gevallen ook niet meer aansprakelijkheid (en dus risico) dan het geld dat ‘ie ingebracht heeft, in tegenstelling tot de gewone vennoten die hoofdelijk voor alle schulden aansprakelijk zijn. De stille vennoot staat ook niet met naam en toenaam beschreven bij de KvK. Een cv komt bijvoorbeeld vaak voor als ouders hun bedrijf overdragen aan hun kinderen, maar er met hun geld nog een tijd in blijven zitten.
Vooral met het (steeds verder doordenderende) overheidsbeleid om criminaliteit (vooral witwassen) tegen te gaan is het plan nu om de stille vennoot niet meer ‘stil’ te laten zijn, maar met naam en toenaam bij de KvK de registreren (en dus voor iedereen zichtbaar te maken). De Belastingdienst weet wel (of kan weten) wie die stille vennoot is, dus mij ontgaat nut en noodzaak van deze actie die een einde maakt aan een mooi en eeuwenoud fenomeen uit het Nederlandse bedrijfsleven.

Box 3, struikelend naar de finish

Het gaat maar door met de ontwikkelingen in/voor Box 3, ook afgelopen week.
StasFin van Rij maakte
officieel bekend dat iedereen een beroep kan doen op een nog komende uitspraak van de Hoge Raad over de aanslagen 2017-2020, dus ook degenen die geen bezwaar hebben gemaakt. Over wat wel/niet te doen met de nu komende aanslagen 2021 (en 2022 inmiddels ook) is nog niet alles duidelijk (genoeg), dus dat betekent: voor alle zekerheid dan toch maar bezwaar tegen de eigen aangifte maken als daar een belastbaar effect in Box 3 in zit.

Inmiddels is ook al wel duidelijk wat de regering doet met de tussenperiode: 2021 – 2025 (vanaf 2026 komt er een geheel nieuw heffingssysteem voor vermogen in Box 3). Er komt (of eigenlijk: er is al) een verhoogde vrijstelling. Daarnaast zijn er nu drie categorieën voor het berekenen van het belastbare rendement: spaargeld (met een (vooralsnog) heel laag rendement, andere bezittingen met een heel hoog fiscaal rendement (6,17% in 2022!!!) en een weer lage rente op schulden. Wie dus bijvoorbeeld een 2e huis(je) heeft (belast met 6,17%), gefinancierd met een hypotheek (rente aftrekbaar tegen een laag percentage, ruim 2%) is dus de pineut, althans fiscaal. Datzelfde geldt dus ook voor mensen die met geleend geld aandelen (of bitcoins e.d.) hebben gekocht. Een enorm drama is het allemaal nou ook weer niet als het niet om enorme vermogens gaat, maar sommigen onder ons zijn dus wel jaarlijks een paar duizend Euro extra aan belastingen kwijt en anderen (met alleen spaargeld) spinnen hier weer garen bij.

En dan: wat vanaf (waarschijnlijk) 2026?
De 2e kamer wil dat er belasting geheven gaat worden over het feitelijk behaalde rendement, wel zo ‘eerlijk’ toch? Dat was de regering ook van plan te gaan doen, maar inmiddels zijn ze er daar achter aan het komen dat dat nog niet zo makkelijk is. Want wat is dat rendement dan precies? En hoe controleer je dat, als Belastingdienst zijnde? En kunnen de systemen van de Belastingdienst zoiets wel aan? Moeilijk, (te) moeilijk dus allemaal. Dus denkt de StasFin voorlopig aan (toch weer) een forfaitair systeem (zoals nu dus), maar dan met meer categorieën dan nu (drie dus) waardoor er per categorie een afzonderlijk (gemiddeld) rendement gebruikt kan gaan worden. Hoe zich dat dan weer verhoudt tot het uitgangspunt dat het werkelijk behaalde rendement belast moet gaan worden: geen idee hier.

‘Steunfonds energie’, een nieuwe toeslag

In de kerstboom met toeslagen is weer een nieuwe slinger opgehangen: het Tijdelijk Noodfonds Energie.
Makkelijk konden ze het natuurlijk weer niet maken (en zonder mogelijk gedoe achteraf ook niet als ik het zo bekijk), maar met enige moeite zijn de regels wel te volgen en er is een website met testvragenlijst waar je kunt kijken of je onder de werking van deze geldpot valt. Grofweg kom je in aanmerking voor een subsidie als je inkomen niet meer dan 200% van het minimum is en je energienota tenminste hoger is dan 10 – 13% van je bruto inkomen.

Geïnteresseerd? Ga eens kijken daar.

Scholingssubsidie STAP weer van start

Na het afschaffen van de fiscale aftrek op studiekosten voor beroep of werk werd er een nieuwe financiële bijdrage ingevoerd die niet meer via de belastingaangifte liep, maar die direct aan de scholier/student werd uitbetaald (e/o aan het scholingsinstituut): STAP. Die nieuwe regeling was zo ’n enorm succes dat het aanvragen nog moeilijker was dan het kopen van een ticket voor Lowlands en Jan-en alleman leuke cursussen bedacht om te geven aan studenten voor wie die opleiding immers toch ‘gratis’ was.

De regering legde na een jaar de hele regeling dus maar stop en sloeg aan het renoveren. Vanaf 28 februari is de aangepaste regeling weer in de lucht. Voor het goede begrip: deze regeling geldt dus ook voor zelfstandigen/ondernemers! Dus als je nog …… Ga je gang!

Einde aan & voor de zzp’er?

Ik schreef er hier recent al eerder over: 2023 kan wel eens een heel belangrijk jaar worden voor iedereen die zich ‘zzp’er’ noemt (of zo wordt genoemd) en iedereen die (wel eens) zzp’ers inhuurt. De regering is nu druk bezig de wettelijke definities rond te krijgen en om te zetten in wetgeving. Wetgeving met als doel een eind te maken aan diverse juridische en fiscale constructies waarin arbeidsrelaties in de vorm van ‘zelfstandigheid’ gegoten worden in plaats van de klassieke werkgever/werknemer-verhouding. Want -aldus de overheid- er is een enorme wildgroei ontstaan aan ‘schijnzelfstandigen’ en dat is niet goed.

Langzaamaan wordt steeds zichtbaarder waar de regering aan denkt voor het maken van onderscheid tussen werknemers en ‘echte’ ondernemers/zelfstandigen. Naast de heilige driepoot (arbeid, beloning en gezag) waarop dat onderscheid traditioneel wordt beoordeeld wordt nu vooral de derde poot (gezag) verder uitgewerkt.
Eerste punt: worden er instructies gegeven en wordt er toezicht gehouden op het werk (materieel gezag)?
Tweede punt: is het werk organisatorisch “ingebed” in de organisatie van de werkgevende (formeel gezag)? Oftewel betreffen de activiteiten een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsactiviteiten (corebusiness) en zijn er werknemers (e/o uitzendkrachten) die precies hetzelfde werk doen?
Derde punt: is er sprake van echt zelfstandig ondernemerschap binnen een arbeidsrelatie? Investeert de zzp’er in eigen bedrijfsmiddelen, werkt de zzp’er met eigen gereedschappen en hulpmiddelen, gebruikt eigen materialen, draagt de zzp’er eigen bedrijfskleding? Neemt de zzp’er zelf financiële risico’s?
Een ander aandachtspunt wordt het (uur-)tarief dat ze zzp’er vraagt (en vooral: krijgt): dat moet (zo zijn de gedachten nu) tenminste € 30 a € 35 (ex. btw) zijn. Ik hoor overigens overal dat het uiteindelijk (tegen de) € 40/uur gaat worden.

Hoe dit behoorlijk ingewikkelde gebeuren in de praktijk gecontroleerd gaat worden wordt ook steeds duidelijker: via een online checklist die de opdrachtgever vooraf door moet lopen en die aan het einde uitsluitsel geeft wat de juridische en fiscale arbeidsverhouding is: werknemer of zelfstandige? Een opdrachtgever die die checklist niet gebruikt loopt het grote risico dat achteraf een ‘zelfstandige’ alsnog tot werknemer wordt omgevormd, met nogal grote financiële gevolgen (alsnog loonbelasting en premies werknemersverzekeringen en pensioen afdragen, ontslagrecht e.d.). Plus boetes en rente. Het plan is nu dat de wet in 2023 wordt gemaakt, begin 2024 naar het parlement gaat en vanaf 2025 wordt ingevoerd.
Ben je opdrachtgever (werkgever): bereid je voor op de ze verandering(en): neem je (al dan niet digitale) Rolodexje eens door en onderneem alvast actie. Ben je zzp’er: dit kan je hele verdienmodel onderuit halen, dus ga bedenken wat te doen. Laat je niet verrassen eind 2024/begin 2025!
Dit zat er natuurlijk al lang aan te komen, nu zijn de eerste tekenen aan de horizon te zien.