Samen een huis kopen en tegelijk (nog) niet getrouwd zijn, dat komt nogal eens voor. Daar is ook niets mis mee, maar het levert wel een paar cruciale aandachtspunten op las ik hier. Want als je getrouwd bent en geen huwelijkse voorwaarden hebt opgemaakt geldt het wettelijke huwelijksvermogensrecht en dat recht geldt niet voor samenwoners. Zaken die voor getrouwde stellen dus min of meer automatisch geregeld zijn, zijn dat niet voor samenwoners.

Voor getrouwden zonder huwelijkse voorwaarden valt in principe (bijna) alles wat ze financieel doen en laten in de gezamenlijke pot, voor samenwoners is dat niet zo. Met name als de ene samenwonende partner meer geld inbrengt in de huisaankoop of verbouwing dan de andere kunnen er (onbedoeld) hele scheve financiële verhoudingen ontstaan. Is dat inderdaad ook onbedoeld (wat het kan ook bedoeld zijn natuurlijk) dan moet er iets geregeld worden en dat kan (c.q. moet) via een samenlevingsovereenkomst. Liefst natuurlijk vooraf. Daar hoort ook een liedje bij!
En oh ja: we leven tegenwoordig in een rare wereld waarin de dingen niet altijd zijn wat we denken dat ze zijn.

We klagen er natuurlijk met z’n allen best veel over: de Belastingdienst. Omdat de belastingen in NL zo idioot hoog en ingewikkeld zijn, maar daar kan de Belastingdienst natuurlijk niets aan doen. Omdat de Belastingdienst niet altijd even netjes, tijdig of accuraat reageert, daar kan de Belastingdienst natuurlijk wel iets aan doen. Last but not least omdat we (nou ja, we – ze natuurlijk) uit onze nek kletsen. Ik noem twee voorbeelden van dat laatste uit de afgelopen week.

De Belastingdienst is te gretig met het opleggen van ambtshalve aanslagen en daardoor komen mensen soms onnodig in zware problemen. Voor wie het fenomeen niet kent: een ambtshalve aanslag (naheffing e/o navordering) krijg je als je niet op tijd e/o niet volgens de regels aangifte hebt gedaan. Zo ’n aanslag komt meestal ook met boetes en soms rente en reageer je daar niet tijdig op dan worden die aanslagen en boetes steeds hoger, zo ook bij het voorbeeld dat in het artikel wordt genoemd. En zeker: daardoor kan iemand snel in heel zwaar weer terecht komen. Maar mag ik een wezenlijk deel van de schuld daarvoor ook bij de betreffende mevrouw leggen? De hele lawine aan aanslagen was makkelijk te stoppen geweest als mevrouw haar zakelijke zaakjes goed op orde had gehad en niet was gaan doe-het-zelven. Toch? En hallo zeg, de overheid is toch geen hulp bij oversteken geworden?

Dan hebben we ook nog de gevolgen van de Coronacrisis: de overheid sprong bedrijven aan alle kanten te hulp, vaak via de Belastingdienst. Blijkbaar claimden nogal wat bedrijven teveel Coronasteun (dat kan, het was ook een onoverzichtelijke tijd) en dat teveel ontvangen geld moet terugbetaald worden. Dat terugbetalen blijkt dan ineens voor nogal wat bedrijven een groot probleem te zijn, ze doen het niet – of te weinig. Dus zou de Belastingdienst dat moeten invorderen via de eigen deurwaarders en die hebben ze niet (meer). Tja. Tweeënhalf miljard Euro weg, of beter: die is niet weg, die zit ergens weggestopt bij zo ’n 40.000 bedrijven/ondernemers. Dat is dus gemiddeld zo ’n € 62.500 per bedrijf, ondernemer. Zo! Soms snap ik dat wel, een deel krabbelt alles bij elkaar om in leven te blijven. Maar het is wel gênant voor die ondernemers die geen overheidssteun aanvroegen en het met hun pensioenpotjes, familie en vrienden opgelost hebben.

Twee voorbeelden die laten zien dat als de Belastingdienst echt maatwerk per belastingplichtige moet gaan maken we of een veel grotere Belastingdienst nodig hebben of veel simpelere en eenduidige belastingregels. Toch?

Zo, dat is nog eens een heftige kop boven een blog. Toch? Niet gelijk weglopen wegclicken! Ik probeer het uit te leggen. Sinds 2016 bestaat de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties), kabinet Rutte II dus nog, minister Asscher dus ook). Doel van die wet was om eindelijk duidelijkheid te verschaffen over de al decennia (eeuwen?) schurende kwestie wanneer een ingehuurd iemand (of bedrijf) wel of niet in loondienst moest. Een mooi streven natuurlijk, te mooi om waar te zijn zelfs. De invoering van die wet liep al snel vast in het gebruikelijke juridische moeras, om vervolgens helemaal te verzuipen tijdens het Coronatijdperk (vandaar: moratorium).
Maar… het lijk is opgegraven en wordt momenteel gereanimeerd.

Je hebt als bedrijf(je) een probleem en je wilt dat oplossen door daar (al dan niet tijdelijk) iemand voor in te huren. Dat kan door die persoon in loondienst te nemen, dat kan door iemand via een uitzendbureau in te huren of te payrollen. Maar er zijn ook nogal wat kleine bedrijfjes (vaak eenpitters) die die klus voor je kunnen klaren, met een factuurtje achteraf. Wat is daar mis mee? Wat daar mis mee is, is dat de overheid daar iets van vindt. Want als wat die eenpitter doet ook door een werknemer gedaan zou kunnen worden, waarom is die eenpitter dan ook geen werknemer? Oftewel: is die eenpitter geen ‘schijnzelfstandige’?
Kort samengevat is de gouden regel in dit soort situaties: iemand is werknemer, tenzij ‘ie dat niet is.
De KvK heeft laatst weer eens geprobeerd deze kwestie uit te leggen.
Iemand nodig om een gat in je rooster te vullen? Iemand om je website bij te werken? Iemand om even bij te springen achter de toonbank, om je computer up-to-date te brengen? Of je werkplaats of kantoor weer schoon te poetsen? Moet die iemand dan wel/niet in loondienst, that is the question!
En denk vooral ook andersom: misschien ben jij wel niet degene die iemand inhuurt, misschien ben je wel degene die wordt ingehuurd! Same question, same answer.

StasFin van Rij sprak afgelopen week ware woorden (vind ik): het nu geldende belastingsysteem (werkzaam sinds 2001) is aan vernieuwing toe. Dat vernieuwen gaat alleen minstens twee regeringsperioden, dus een jaar of acht, kosten. Blijkbaar wordt er al aan gewerkt, op het ministerie hebben ze al voor 163 miljard (ik herhaal: 163 miljard, dat is een ruime 33% van alle belastingopbrengsten in een jaar) aan regels gevonden die anders kunnen of moeten. Ik neem ook aan dat ze met die 163 miljard bedoelen dat de overheid dat nu ‘misloopt’.

In de toekomst moet het allemaal ‘eenvoudiger’ en ‘met minder uitzonderingen’ worden. Maarja: dit is Nederland hè, eenvoudiger en minder uitzonderingen? Dat gaat met alle belangengroepen, lobbyisten, politieke en ambtelijke hobbyisten en al dan niet wakkere gedragsveranderaars toch wat lastig worden. Wat zeg ik: lastig? Onmogelijk. Het zal misschien zo beginnen, maar binnen de kortste tijd zijn er weer vele redenen gevonden (‘zielig’, ‘oneerlijk’, ‘niet inclusief’, ‘ongelijk’, ‘slecht voor de concurrentiepositie’) om toch maar weer wat uitzonderingen te bedenken. Zie de vele pogingen om het eenvoudiger te maken van de afgelopen decennia, wat zeg ik: de afgelopen eeuwen.
Ze moeten overigens wel opschieten met die veranderingen: voordat de generatie die nog in de computertaal Cobol kan schrijven definitief de laatste adem uitblaast.
En ach: 163 miljard, dan vallen de komende bezuinigingen van 17 miljard best mee. Appeltje, eitje.

Voor wie er geen genoeg van kan krijgen….: een overzicht van de nieuwe fiscale regels vanaf 2024. Helemaal gek word je er af en toe van: overal opsommingen van de veranderingen en nergens zijn ze compleet. Het zal de prijs voor onze vergevorderde beschaving zijn, denk ik dan maar iedere keer.

Ook dit overzicht is dus weer niet helemaal compleet, maar zit er wel redelijk dichtbij. De grote vraag is natuurlijk: en wat kun je nu het beste doen? Dat is altijd een lastige vraag, want dat hangt (ook) af van ieders persoonlijke en zakelijke situatie. Oftewel – in 21e eeuws taalgebruik – dat is maatwerk.
Algemene conclusie: goedkoper (qua fiscale afdrachten in ieder geval) wordt het er allemaal niet op. Vooral de kleine(re) zelfstandig ondernemer is de pineut: lagere Zelfstandigenaftrek, lagere MKB-winstvrijstelling. Ook degenen met een hoger inkomen zijn de pineut (versnelde inkomensafhankelijke afbouw algemene heffingskorting) en degenen met vermogen in Box 3 (hoewel dat nog wel even een dingetje blijft dit jaar – hoe gaat de komende uitspraak van de Hoge Raad uitvallen).
Gewoon blijven ademhalen zou ik willen zeggen. Maar ook wel blijven rekenen!
En oh ja: de kritiek uit mijn vakgebied over het ‘populistische haastwerk’ in de 2e Kamer eind 2023 zwelt aan. En terecht.

Dit bericht zoemt al een hele tijd rond: veel kleine ondernemers hebben het financieel ontzettend zwaar. Dat is op zich altijd al wel zo geweest, maar het Coronatijdperk heeft het probleem behoorlijk groter gemaakt en het ziekt blijkbaar maar door. Eén op de vijf zzp ‘ers is technisch failliet, dat is nogal wat. Het punt is namelijk: je kunt technisch failliet zijn, maar toch (voor de buitenwereld) door functioneren. Sinds het Coronatijdperk is daar een mooi nieuw woord voor uitgevonden: Zombie-ondernemers.

’s Avonds thuis is het dan vaak ploeteren. Ploeteren met de rekeningen (zakelijk en privé) die je nog moet betalen, ploeteren met je energie en de zin om je werk te doen, ploeteren met het werven van (nieuwe) klussen. Zoek hulp! Laat iemand je helpen om alles op een rijtje te krijgen en te kijken waar er mogelijk oplossingen liggen. Wees creatief. De fiscus om hulp vragen? Ik zou toch eerst mijn eigen huiswerk goed doen voordat ik die stap zou zetten.

Na een -vind ik- welverdiende kerstvakantie begin ik morgen (maandag 08 januari) weer met gezwinde spoed aan alle taken die op mij afkomen. Hoewel, met gezinde spoed; de eerste 1 á 2 dagen gebruik ik altijd om eerst mijn eigen werkplanning, archieven en de rest van mijn werkkamer voor 2024 op orde te brengen, dan kan dat er allemaal weer een jaartje tegen.

Ik geloof dat het volgens de etiquette niet meer mag nu, maar toch: iedereen een goed 2024!
Maak er iets moois van.

Mijn winkel is voor even gesloten, wegens vakantie dus. Vanaf 08 januari 2024 ben ik er weer. Is er iets dringends? Of dwingends? Stuur een mail, dan pak ik het na mijn vakantie zo snel als mogelijk op.
Ik wens iedereen fijne feestdagen, een mooie jaarwisseling en een frisse start van het nieuwe jaar.

Voor wie niet zonder leesvoer kan in de kerstvakantie: hier vind je een kort overzicht van de ideeën, wensen en plannen uit de Eerste Kamer voor 2024. En hier het totaaloverzicht, gemaakt door het Ministerie van Financiën. Populairder geschreven versies van alle plannen vind je onder andere hier, hier en hier. Veel leesplezier!
En tot volgend jaar.

VA (= Voorlopige Aanslag) 2024: het is er blijkbaar weer tijd voor, vindt de Belastingdienst tenminste: als regendruppels vallen ze nu uit de lucht. Degenen met een goed geheugen weten vast nog dat er twee soorten VA ’s zijn: voor hen die belasting moeten betalen (meestal ondernemers, voor werknemers en uitkeringsgerechtigden schiet de werkgever het voor) en voor hen die belasting terug krijgen (meestal mensen met een eigen huis + hypotheek).

Degenen die geld terugkrijgen krijgen dat in maandelijkse porties vanaf januari 2024 uitbetaald.
Voor degenen die moeten betalen is het allemaal wat ingewikkelder. Die mogen de VA ineens betalen, of in maandelijkse porties betalen, of door de Belastingdienst in maandelijkse porties automatisch laten incasseren. Allemaal niets bijzonders, dat gaat al jaren zo.
Bijzonder dit jaar is wel dat degenen die ineens betalen vroeger een korting kregen (een soort rente), maar die korting is vanaf 2024 afgeschaft. Is er dan nog een reden om ineens te betalen? Niet echt, hoewel je er dan wel voor een heel jaar vanaf bent natuurlijk en niet iedere maand weer….. Naar smaak denk ik dan maar.
Verandert je fiscale situatie in 2024 en klopt die VA daardoor niet meer? Dan kun je de VA (laten) aanpassen.
Heel bijzonder is dat de Belastingdienst die VA ’s nu al aanmaakt en opstuurt, maar je DINGEND VERZOEKT die nog NIET TE BETALEN NU! Het ontvangen en verwerken van die betalingen kunnen de computers van de Belastingdienst pas aan nadat de datum op de aanslag is verstreken! Betaal je nu, dan weten die computers niet wat ze met dat geld aan moeten en storten het weer terug. Of nog erger: dan gaat de computer van de Belastingdienst het verrekenen met andere openstaande belastingschulden!
Dat laatste roept bij mij dan altijd weer de vraag op: waarom verstuur je ze dan nu al???

Toch bezig met die VA ‘s: denk je eraan goed te (laten) kijken naar de VA ’s 2024 als je moet betalen? Als je te weinig betaalt en dus straks bij de aangifte moet bijbetalen: daarover rekent de Belastingdienst wel rente! En wel 7,5%. Zo!
Voor B.V. ’s wordt het 10% in 2024.

Ouders die hun kinderen helpen: het is van alle tijden. Ouders die hun kinderen helpen bij het kopen van een eigen huis: het is van alle tijden. Ouders die dat doen via een ‘familiebank’: dat is 21e eeuws. Waarom dat laatste? Omdat de overheid dat feitelijk stimuleert via een combinatie van fiscale regels. Dat stimuleren zal de bedoeling (misschien?) niet zijn geweest, het werkt vaak wel zo uit.

Ik las dat in 2020 zo ’n 645.000 huishoudens gebruik maken van een privé- of familiehypotheek, de totale waarde van al die leningen was ongeveer 70 miljard, zo ’n 10% van de totale hypothecaire schuld. Het gaat dus allang niet meer om peanuts. Huishoudens met een vorm van familielening hebben gemiddeld ook hogere hypotheekschulden (+ € 100.000 en dus vaak ook hogere hypotheekrente-aftrek) en een duurder huis (gemiddeld € 376.000 versus € 326.000 voor degenen zonder familiaire leningen). Met dus – volgens de Nederlandse Bank – ook als gevolg: prijsopdrijving. Tja, wat moet je anders dan?