Ik schreef het hier 2 weken geleden al: de Belastingdienst werkt aan een plan van aanpak voor het oplossen van de Box 3-perikelen. De brieven voor de betrokken belastingplichtigen worden inmiddels rondgestuurd (2,5 miljoen, dus dat duurt even) en er is een webpagina opgetuigd met alle info die de Belastingdienst graag kwijt wil. Mooi, mooi, we komen er wel.
Voor de doe-het-zelvers: hier vind je die info-pagina van de Belastingdienst. Ik ga voor mijn klanten deze maand (november) eens kijken wat nuttig en noodzakelijk is en dat wordt nog een hele puzzel (weet ik nu al). Je hoort.
Het speelt al (veel) langer en het wil blijkbaar maar niet opgelost worden: de zware taak die banken (en verzekeraars) van onze overheid opgelegd hebben gekregen om als ‘oom agent’ alles en iedereen in de gaten te houden; uitkijken naar boeven (en vooral hun witwassers), terroristen en ander gespuis.
Want hoe doe je zoiets? Daar sta je dan als bank, voor een gigantische hoeveelheid financiële data en daar zit dan mogelijk ergens iets in verstopt. Inderdaad, ik hoor je denken: de naald in de hooiberg. Met welke boodschap stuur je je geheel geautomatiseerde robotjes die stapel data in? En wat doe je als die robotjes met iets terugkomen: gelijk ingrijpen of eerst zelf kijken? Ik begrijp dat er inmiddels ruim 20.000 mensen binnen de banken bezig zijn met dit werk en dan nog ontstaan er blijkbaar veel problemen. Big Brother = Watching You, sort of. Hou vol. Meer kan ik er helaas ook niet van maken. En bedenk: het zijn niet de banken die dit willen.
Bijzonder. StasFin Idsinga (inmiddels exit) deelt mee dat de Belastingdienst zo ’n 11.500 bezwaarschriften ongezien accepteert en de claim dus toewijst. Zo! Dat is dan tegelijk dus ook jammer voor alle andere bezwaarmakers. Waar die bezwaren dan over gaan (of gingen) wordt helaas niet duidelijk. Ik citeer: “Hierdoor wordt de invorderingskosten van aanmaningen en dwangbevelen voor deze bezwaarmakers kwijtgescholden, wat tussen de € 3 en € 11 miljoen kost. De oorspronkelijke vordering blijft wel staan”.
Die laatste opmerking snap ik dan weer niet, maar goed. Even rekenen: tussen de € 3 en € 11 miljoen, stel € 7 miljoen op 11.500 bezwaarschriften, dus gemiddeld ietsje meer dan € 600 per stuk. Ach ja.
In Den Haag bedenken ze steeds meer regels, nieuwe regels en andere regels om de huizenmarkt een beetje vlot te trekken. Afgelopen week vloog er weer een idee (plan?) rond om de looptijd van hypotheken voor starters langer te maken dan de nu meestal gebruikelijke 30 jaar. Waarom dat? Omdat door een langere looptijd de maandelijkse lasten lager zijn. ’t Is een idee natuurlijk, laten we eens gaan rekenen. Stel een huis en hypothecaire lening van € 400.000, 5% rente, 30 jaar vast, annuïteit op 30 jaar.
Dan is de bruto maandlast € 2.147. In totaal betaal je dan in 30 jaar € 400.000 aflossing en iets meer dan € 373.000 rente, totaal dus € 773.000. Bij de huidige fiscale regels is dan het belastingvoordeel over de renteaftrek in die 30 jaar ruim € 122.000, de netto rente is dan dus ruim € 250.000. Totaal netto te betalen dus ongeveer € 650.000. Maken we van die 30 jaar eens 35 jaar, wat gebeurt er dan? De bruto maandtermijn wordt dan bijna € 2.019. In totaal betaal je dan naast de € 400.000 aflossing bijna € 448.000 aan rente, totaal dus bijna € 848.000 en het belastingvoordeel wordt dan ruim € 150.000, netto rente dus € 298.000. Totaal netto te betalen dus ongeveer € 698.000. En bij 40 jaar looptijd? Dan wordt de bruto maandtermijn bijna € 1.929 en betaal je in totaal naast de aflossing van € 400.000 bijna € 526.000 rente en dus in totaal € 926.000. Het belastingvoordeel is dan bijna € 179.000 en de nettorente dus ongeveer € 347.000. Totaal netto te betalen dus ongeveer € 747.000.
Dus inderdaad: een langere looptijd scheelt in de bruto en netto maandlasten, maar is over de hele termijn gezien wel een stuk prijziger (hoewel ik daar ook het effect van de inflatie eigenlijk in zou moeten rekenen, maar dat voert hier nu wat te ver). Plus ook nog: eigenlijk wil de overheid af van die hele hypotheekrenteaftrek, die gaat het dus geen 30 jaar meer volhouden, zeker niet als de belastinginkomsten zo gaan dalen met die extra aftrek…. En: op dit moment is de maximale aftrektermijn voor de rente….. 30 jaar, gaan ze dat dan ook veranderen? Overigens is -zo begrijp ik van mensen die daar verstand van hebben- niet de maandtermijn het probleem, de prijs van het huis is het probleem en daar doet dit idee natuurlijk helemaal niets aan, dus welk probleem willen ze in Den Haag dan eigenlijk oplossen hiermee?
Nou dacht ik toch al heel lang dat winkels enzo verplicht waren alle wettelijke betalingsmiddelen te accepteren, dus ook contant geld. Maar dat blijkt dus niet zo te zijn, begrijp ik nu: daar is een (nieuwe) wet voor nodig. En die nieuwe wet blijkt nogal ingewikkeld te zijn, want er zijn uitzonderingen te regelen. Ja, dit is NL, dus we houden ons vooral bezig met de uitzonderingen.
Een paar van die uitzonderingen snap ik dan op zich nog wel een beetje, hoewel… waarom mogen we belastingen niet contant betalen? En boetes niet? En …? Maar goed, contant betalen bij een onbemand tankstation is ingewikkeld ja (hoewel: dat kon je +20 jaar geleden in Zwitserland al via de ‘Notenautomat’). Dat wordt ook weer leuk op evenementen en festivals als die geen uitzondering krijgen: wachten achter de kassa! Ouderwets, en gezellig.
De Belastingdienst gaat voorlopig gewoon door met ons allen mede te delen dat het vanaf 01 januari 2025 is afgelopen met het ‘vrijheidblijheidbeleid‘ handhavingsmoratorium, vanaf 01 januari wordt er opgetreden tegem schijnzelfstandigen. Hoe en waar precies weten we nog niet, maar er wordt opgetreden.
Wat we al wel kunnen zien is het toenemen van informatie over deze kwestie. Mooi voorbeeld daarvan vind je hier, een infosite van het MinSoZa over de kwestie. Met best handige, maar helaas soms incomplete en wat discutabele, voorbeelden (daar moet je wel even voor doorklikken), maar vooral ook met een zelftest! Modern en hip! Een zelftest die met 10 vragen antwoord geeft op de vraag waar je als zelfstandig ondernemer staat ten opzichte van je werkgever opdrachtgever en -zo je wilt- ook andersom natuurlijk. Met 10 vragen, dat gaat dus niet helemaal goed want zo simpel is het natuurlijk allemaal nou ook weer niet. Maar niet getreurd: ondanks deze problemen is deze site toch een aardig startpunt voor jouw queeste naar de werkelijkheid in het algemeen en jouw queeste naar jouw werkelijkheid in het bijzonder. Blijf onderweg wel goed letten op struikrovers, onheilspredikers en valse profeten. Met van mijn kant een mooi liedje erbij voor tijdens het invullen en nalezen.
Ophefweer, afgelopen week: de door de overheid aangestelde rekenaars bedachten een nieuw systeem om vast te stellen of iemand ‘arm’ is. En wat blijkt: met die nieuwe rekenmethode zijn er (veel) minder armen dan met het oude rekensysteem en dus kon je overal lezen: de armoede neemt af.
Dat de armoede is afgenomen is natuurlijk een wat bizarre conclusie omdat er twee verschillende rekenmethoden met elkaar worden vergeleken, appels & peren dus. Of er minder of meer zijn kun je alleen maar vaststellen als je dezelfde rekenmethode (en definitie) gebruikt, zowel voor nu als voor de situatie een paar jaar geleden. Toch? Los van het gegeven dat iedere definitie arbitrair is; ik ken mensen die goed kunnen leven terwijl ze volgens de normen ‘arm’ zijn en andersom ken ik ze ook. Maar goed, je moet natuurlijk iets als overheid – snap ik. Voor de gein: kijk zelf eens naar wat de definities nu zijn (artikel AD, gele knoppen) en hoe je daar zelf in past. Leerzaam.
Het is inderdaad alweer even geleden, hoewel: het virus begon ongeveer maart 2020 en dat is ook pas 4,5 jaar geleden. De tijd vliegt… Veel ondernemers kregen in die tijd financiële steun van de overheid en die steun bestond grofweg uit twee soorten: subsidies en uitstel van belastingen betalen. Na afloop van alle ellende moesten met name de uitgestelde belasting natuurlijk wel alsnog betaald worden en daarvoor werd een betalingsregeling ontworpen zodat de betreffende ondernemers de tijd kregen.
Langzaamaan begint duidelijk te worden dat er nogal wat ondernemers zijn die dat alsnog betalen echt niet (meer) kunnen opbrengen, toch een ruime 35.000 + 55.000 (minus) blijkbaar. Hoe sneu dat ook kan zijn, ten opzichte van de ondernemers die geen schulden (bij de overheid) hebben gemaakt of die schulden hebben afgelost is dat toch een vorm van oneerlijke concurrentie en dus is de Belastingdienst begonnen met het gedwongen incasseren van de achterstallige belastingen. Zoals al gezegd: sneu, maar wel terecht. Toch?
Na al het gehannes van de afgelopen jaren begint er lijn te komen in hoe de Belastingdienst het juridische achterstallig onderhoud (ook wel ‘rechtsherstel’ geheten) gaat aanpakken en die aanpak begint met een brief aan de geachte belastingbetalers met Box3-vermogen in hun aangiften. Rond deze tijd wordt die brief verstuurd en dat duurt wel even: het zijn zo ’n 2,6 miljoen brieven. Iedereen met vermogen in Box3 krijgt die brief, ook al levert de nieuwe berekening geen voordeel op; de Belastingdienst kan dat immers niet weten omdat ze de gegevens daarvoor niet heeft.
Ik heb overigens allang gezien dat niet voor iedereen de nieuwe berekeningsmethode gunstiger is dan de oude. Dus eerst even (laten) rekenen voordat je in de bezwaarhouding schiet! Verzamel zo nodig wel alle noodzakelijke informatie, zoals de stijgingen (of – dalingen) van de waarde van je aandelenbezit of je onroerende zaken (anders dan je eigen woning, die telt niet mee). Vanaf 2020 dus ook nog eens!
Een korte uitleg van de aanpak vind jeonder andere hier, inclusief (onderaan het artikel, pdf) een factsheet voor nadere uitleg. Heel simpel samengevat hebben we dus nu twee systemen die naast elkaar blijven lopen tot (waarschijnlijk) 2027 als de nieuwe wetgeving rond is. Het oude systeem gaat uit van (de oude) forfaitair vastgestelde rendementen waarop de belastingheffing wordt gebaseerd, het nieuwe systeem gaat uit van de werkelijk behaalde rendementen. Als belastingplichtige mag je dan kiezen uit die twee systemen. Doe je niets dan is het oude berekeningssysteem van toepassing. Vind je dat je werkelijke rendement lager is dan dat forfaitaire oude systeem dan moet je dat zelf aantonen via een opgave die halverwege 2025 beschikbaar komt. Dat wordt nog wel een lastig rekensommetje, dat aantonen. Ook al omdat het daarvoor nodige cijferwerk niet altijd (makkelijk) beschikbaar is.
Onderzoekers stelden in een artikel in ‘Economisch Statistische Berichten (ESB)’ vast dat in 2007 9,4% van nagelaten vermogen niet werd aangegeven, in 2021 was dat 39,2%. ‘Het gevolg van de stijging van het niet-aangegeven vermogen is dat de inkomsten uit erfbelasting voor de overheid achterblijven. In 2021 was het totaal nagelaten vermogen 85,8 procent hoger dan in 2007, maar de betaalde erfbelasting daalde van 1,7 miljard euro naar 1,6 miljard’.
Nogal een verschil dus, hoe komt dat? Dat is nogal ingewikkeld, want het is zeker niet alleen een gevolg van belastingontduiking of – ontwijking, aldus de onderzoekers. De vrijstellingen zijn soms verhoogd, andere erfgenamen (met hogere vrijstellingen), vooraf al delen van de erfenis belastingvrij schenken, etc. Maar zeker ook het gewoon niet (of te laag) aangeven van de erfenis terwijl de Belastingdienst de capaciteit niet heeft alles te controleren.
